Thor ter Kulve: hacker van de openbare ruimte

Design

Thor ter Kulve: hacker van de openbare ruimte

Door: Viveka van de Vliet | 17-10-2018

De veelbelovende dertigers binnen de creatieve wereld zijn gedreven, talentvol, eigenzinnig en ambitieus. Ze kiezen een eigen pad, experimenteren en zoeken de samenwerking op. Deel 31 van een serie: Thor ter Kulve (1990) die met speelse en poëtische ontwerpen intervenieert in de openbare ruimte. ‘Mijn esthetische producten stralen een idee van actie, spelen en vrijheid uit’.

Hacker van de openbare ruimte

Hacker van de openbare ruimte noemt hij zich toepasselijk. Wie wil zich niet zo kunnen noemen? Thor ter Kulve kijkt goed wat er reeds is en herdefinieert de publieke ruimte op een poëtische en avontuurlijke manier. De ontwerper reageert op bestaande ontwerpen die we allemaal kennen omdat we die dagelijks aantreffen in parken, op straat en op pleinen. Zoals de bekende groene prullenbak, de Capitole, die hij transformeert tot een tijdelijke haard annex barbecue.

Van een brandkraan voor de brandweer maakt hij een Water Fountain, een telefooncel wordt een pop-up werkplek en met de CanopyStair plaatst hij een wenteltrap rondom een boom, zodat je voor de verandering vanuit de kruin naar de wereld kunt kijken. Geen openbaar product lijkt veilig voor de hacker Thor ter Kulve. Door creatieve interventies in de buitenruimte of in leegstaande panden, maakt hij bestaande producten in zekere zin democratisch, want iedereen kan zich al dan niet tijdelijk de ruimte toe-eigenen en collectief of individueel van de extra functie genieten.

Producten stralen idee uit van actie, spelen en vrijheid

‘Mijn esthetische producten stralen een idee van actie, spelen en vrijheid uit’, zegt hij zelf. Bovendien zet Ter Kulve ons aan het denken over de volgens hem truttige (APV-) regels voor het gebruik van de openbare ruimte en zet daar vrolijke speelsheid voor in de plaats. Hij rekt de regels op, zoekt de mazen in de wet, of met de woorden van de ontwerper: ‘ik doe niets illegaals, maar schuur tegen wat kan en wat mag en vind vrijheid binnen de strikte regels.’

Vrijheidsdrang

Ter Kulve heeft de vrijheidsdrang niet van een vreemde. Hij groeide op het Amsterdamse KNSM-eiland op. Samen met zijn ouders, beide kunstenaar, woonde hij in een kraakpand. De stad was toen nog niet volgebouwd en zo was het KNSM-eiland in zijn ogen één grote zandbak waar je in ultieme vrijheid kon spelen. Het is waarschijnlijk dat hij vanuit dat plezier producten is gaan vervaardigen die veelal met vrijheid te maken hebben. Uit weerstand tegen het betalen van achthonderd euro huur per maand voor een mini-hokje, kocht hij in Londen een boot. Hij verbouwde die tot een autarkische woning op het water met een zelf vervaardigd interieur. Meubels zijn als een Japanse puzzel uit elkaar te halen en op te vouwen tot een handzaam pakket. Om geen liggeld te betalen, verplaatst hij zijn woning elke twee weken. Onlangs scoorde hij weer een ligplaats in de stad, daarvoor lag zijn boot buiten Londen en nam hij de trein naar zijn studio in hartje Londen. ‘Zo ben ik vrij en op reis.’

Productontwerper

Ter Kulve studeerde in 2012 af aan ArtEZ in Arnhem als productdesigner. Daarna behaalde hij een master Design Products aan het Royal College of Art (RCA) in Londen, de stad waar hij nog altijd woont. Ook al is Ter Kulve productontwerper, hij voelt zich kunstenaar, maar onderscheidt zich ook weer van de kunstenaar doordat hij vindt dat zijn werken functioneel moeten zijn. En dat zijn ze. Voor zijn afstuderen in 2015 maakte hij samen met studiegenoot Rob McIntyre de CanopyStair. Het idee hiervoor ontstond tijdens hun vakantie in de Azoren. Ze verbleven niet ver van de oceaan, maar door de hoge stenen muur rondom het huis waar ze verbleven, konden ze de oceaan niet zien. Zo fantaseerden de twee ontwerpers over het idee om de boom in de tuin als trap te gebruiken zodat ze vanaf de top van de boom de zonsondergang aan de horizon van de oceaan konden zien.

CanopyStair

Zo ontstond CanopyStair, die bestaat uit een aluminium frame, een leuning en een spanband die de traptreden op hun plaats houdt. Het is een project dat er eenvoudig uitziet, maar schijn bedriegt. Ter Kulve: ‘Het is een complex proces geweest om het modulaire systeem van robuust ogende traptreden te vervaardigen die gemaakt zijn van aluminium en lichtgewicht vliegtuigtriplex gevuld met epoxyschuim. Een monsterproject dat gepaard ging met talloze testen met prototypes. Het resultaat is een slim, supervet designproduct waarmee je een boomstam kunt ‘omwikkelen’ zonder gebruik van gereedschap en zonder veel inspanning’. Zonder een boom te beschadigen heb je plots het bladerendek van een boom, een van de minst ontgonnen ecosystemen ter wereld, binnen handbereik. Voor hun eindexamen exposeerden ze de trap op de binnenplaats van de Kensington campus van de RCA in samenwerking met Haworth Tompkins Architects en een boomkweker die hen een eikenboomstam ‘leende’. Inmiddels is de CanopyStair in talloze musea te zien geweest.

Echte maker

Ter Kulve, die ook in opdracht interieurs en meubels vervaardigt, workshops en les geeft, kun je een echte maker noemen die nieuwgierig is naar hoe dingen in elkaar zitten. Hij was veelvuldig te vinden in de werkplaatsen op de academies waar hij kon lassen, houtbewerken en keramiek vervaardigen. ‘Het leukste dat je kunt doen op een kunstacademie is dingen maken’, zegt hij. ‘Het is vaak een struggle om dat in vrijheid te kunnen blijven doen in de praktijk.’

Bijschriften foto’s

1. Thor ter Kulve studeerde in 2012 als productdesigner af aan ArtEZ in Arnhem. Daarna behaalde hij een master Design Products aan het Royal College of Art (RCA) in Londen, de stad waar hij nog altijd woont • Foto Jan Willem Kaldenbach.
2. De Swing die je aan iedere (lantaren)paal of boom kunt bevestigen, is opgenomen in de collectie van Weltevree • Foto Weltevree.
3. Redefine Our Public Space bestaat uit een collectie producten waaronder de Park Bench Bubble. Deze bevat zonnepanelen en een opblaaswolk van vliegerstof die je over je heen trekt. Zo kun je, voorzien van ventilator en usb-oplader, in eigen bubble zitten • Foto Florestan Korp
4. De vijf onderdelen van Bundle Desk (via Opendesk.cc) worden bij elkaar gehouden door slimme gleuven en koppelstukken. De tafel is eenvoudig uit elkaar te halen en op te bergen.
5. Voor een particuliere woning in Oxfordstreet, Londen maakte Ter Kulve een ‘kast’ voor de boekencollectie. Grote panelen zijn gefreesd met een grid waarin messing staven met verschillende profielen passen.
6. De verlichting van de lantarenpaal krijgt een romantische wolk gemaakt van ripstopnylon die zichzelf vastzet bij het opblazen
7. Om een hangmat in een bushokje op te hangen bedacht Ter Kulve de ultieme zuignap die 36 uur bleef zitten. Onderdeel van de Redefine Our Public Space-collectie.
8. CanopyStair is een slim product waarmee je een boomstam kunt ‘omwikkelen’ zonder gebruik van gereedschap, zonder veel inspanning en zonder beschadiging van de boom, ontwerp i.s.m. Rob McIntyre • Foto’s Florestan Korp

Dit artikel is gepubliceerd in ArchitectuurNL nummer 4 van 2018

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Ontvang iedere week het laatste nieuws en informatie op het gebied van architectuur in uw mailbox.

Gerelateerd

Tags: ,

    Schrijf een reactie

    Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.