Biopartner 5 eerste 'Paris Proof' gebouw van Nederland

Het nieuwe laboratorium BioPartner 5 op het Leiden Bio Science Park, ontworpen door Popma ter Steege Architecten (PTSA), is het eerste Paris Proof gebouw van Nederland, dat wil zeggen dat het volledig voldoet aan de richtlijnen van de Parijse Klimaatdoelstellingen. Het gelaagde gebouw is een rijke collage van vooruitstrevende oplossingen voor circulaire architectuur. Grootschalig hergebruik van bouwmaterialen is gecombineerd met een zorgvuldige, esthetische ontwerptaal die uitdrukking geeft aan de transitie naar een wereld zonder verspilling.

In april 2021 is het nieuwe laboratorium- en ontmoetingsgebouw BioPartner 5 in Leiden opgeleverd. PTSA ontwierp BioPartner 5 als een circulaire pionier wat resulteerde in het eerste “Paris Proof embodied” gebouw in Nederland, volgens de richtlijnen van de Dutch Green Building Council (DGBC). Per gebouwonderdeel is uitvoerig gekeken naar de meest passende, haalbare oplossing om de milieulast van het bouwen te beperken. Deze werkwijze heeft geleid tot een gebouw waarbij de CO₂-emissie 40% lager ligt dan de gemiddelde huidige bouwpraktijk. Op 24 juni 2021 publiceerde DGBC het gebouw als voorbeeldproject en verscheen het rapport van NIBE (experts in duurzaamheid) als onderdeel van hun ‘whole life carbon aanpak’ campagne. “We hebben meer dan 30 recente bouwprojecten doorgerekend constateren dat de bouwwereld nog veel meer moet doen om de afspraken uit het klimaatakkoord van Parijs te halen. BioPartner 5 is een uitzonderlijk voorbeeld dat aantoont dat, met toewijding voor het ontwerp- en bouwproces, het wel mogelijk is om te bouwen binnen de huidige grenswaarden voor embodied CO₂. En dat is heel bijzonder, want ik ken nog geen gebouw dat deze norm haalt. En dat is goed nieuws, want het betekent dat het mogelijk is!”, aldus Mantijn van Leeuwen, algemeen directeur NIBE.

Hergebruikte materialen

Biopartner is de non-profit incubatororganisatie op het Leiden Bio Science Park. Zij is nauw verweven met de groei van het innovatiedistrict. De gespannen verhouding tussen de ontwikkeling van het wetenschapspark, de kerntaak van Biopartner, en de ambitie om bij te dragen aan de transitie naar een circulaire economie kan gezien worden als de motor achter het project. Van stedenbouw tot interieur is dit thema leidend geweest in de ontwerpkeuzes van Popma ter Steege Architecten.

Zo is op een inventieve manier de staalconstructie uit het nabijgelegen Gorleaus laboratorium gedemonteerd en hergebruikt als demontabele hoofddraagconstructie. Het robuuste staal is als zichtwerk toegepast en geeft karakter aan de nieuwbouw waarin de geschiedenis van het bekende laboratorium wordt voortgezet.

Met puin uit datzelfde gebouw is een low-tech groene gevel ontworpen, die het gebouw stevig verbindt met het maaiveld en een bodem is voor een diverse inheemse begroeiing. Beplanting wordt als een klein ecosysteem doorgezet rondom het gebouw en gevoed met opgevangen regenwater.

Ontworpen als kleine stad

Dit vijfde gebouw van Biopartner werd door PTSA ontwikkeld als kwartiermaker in een nog kaal, nieuw deel van de het park met de ambitie een ontmoetingsplek voor de campus te zijn. Het werd daarom ontworpen als een kleine stad met een variatie aan pleinen, tuinen, paviljoen, ontmoetings- en werkruimtes. Als een drempelloos campusgebouw voor de ontwikkeling van de Leidse wetenschap waarin de schijnbare tegenstelling van een publiekprogramma met hightech onderzoek samenkomen en elkaar versterken.

Foto’s: Rene de Wit