Gevelkunst Huis van Hendrik in Haarlem

Op 26 juni wordt het Huis van Hendrik, een wooncomplex met 106 appartementen in Parkwijk Haarlem-Oost ontworpen door Heren 5 architecten, feestelijke geopend. Opvallend element in de entreegevel is een gemetseld kunstwerk van zeven bouwlagen. Het is een ontwerp van kunstenaar Boris Tellegen. De naam Huis van Hendrik is een knipoog naar architect Hendrik Petrus Berlage. Een van de kenmerkende eigenschappen van Berlages werk is, dat zijn ontwerpen zijn gebaseerd op het idee van het Gesamtkunstwerk, de synthese van de kunsten. Ook Huis van Hendrik is op deze gedachte gestoeld.

Boris Tellegen en architecten Merijn de Jong en Jan Klomp van het bureau Heren 5 uit Amsterdam hebben zich bij het ontwerp van het gebouw en het kunstwerk laten inspireren door de wederopbouw architectuur in Parkwijk, waarin kunst vaak op een vergelijkbare wijze in gebouwen werd verwerkt. Tellegen: ‘Inspirerend voor ons was bijvoorbeeld de bakstenen sculptuur van Levinus Tollenaar op de gevel van de aula van de voormalige LTS aan de overkant van de weg.’

Tellegen paste in zijn kunstwerk dezelfde bakstenen toe als in de overige gevels van het gebouw. Hij maakte er grote kleurvlakken van in een ruimtelijk grafisch spel van vlakken en lijnen. De linker- en rechterkant van de entree lijken als twee schotten in elkaar te schuiven. De schuine lijnen in het metselwerk verwijzen naar het achterliggende trappenhuis. Gebouw en kunstwerk vormen zo één geheel.

Gevouwen gevels

Behalve het kunstwerk springen de zigzag gevels van de nieuwbouw in het oog, zowel aan de voorkant als aan de zijde van de binnentuin. Vanuit de context van de omliggende wederopbouwwijk is aansluiting gezocht bij de omgeving van lanen en straten. De kromming in de Prins Bernhardlaan en het buurblok zijn de aanleiding voor die gevouwen vorm, het leidmotief van het plan. Het gebouw is door het vouwen ook te zien als een aaneenschakeling van drie panden.
Architect Jan Klomp: ‘Een gebouw moet passend zijn in de stad en in de wijk. Door de knikken in de gevel wordt het grote gebouw ook opgedeeld in kleinere blokken waardoor het beter past in de omgeving.’

Directe toegangen vanaf de Bernhardlaan naar de woningen bovenop de halfverdiepte parkeergarage zorgen voor een overgang tussen openbaar en privé. Stoere kaders aan de Bernhardlaan, in een gevel van baksteen in drie tinten, zetten pand en sculptuur aan. Aan de Berlagelaan, een woonstraat, trapt de bouwmassa verder af naar de schaal van de buurt. De hiermee ontstane L-vorm omsluit de introverte tuin als centrale plek in het plan, een ontwerp van Buro Mien Ruys. Hieraan hebben bijna alle woningen hun entree.

Projectgegevens

programma: 106 woningen
opdrachtgever: Ymere
ontwerp: Heren5: Merijn de Jong, Jan Klomp, Camiel du Saar
kunst: Boris Tellegen
landschap: Buro Mien Ruys: Boto van der Meulenbouwkundige uitwerking: KOW, Den Haag
aannemer: Thunnissen Bouw, Heemstede
constructeur: Berkhout Tros, Alkmaar
foto’s: Bas Uterwijk