Maar liefst 339 rijksmonumenten in 'krachtwijken'

Er zijn in de veertig Vogelaarwijken maar liefst 339 rijksmonumenten te vinden en vijftien beschermde stadsgezichten. Bekende voorbeelden zijn molen De Blom in Amsterdam-West, station Hollands Spoor in Den Haag en Vreewijk en Oud-Delfshaven in Rotterdam.

Rotterdam-West is koploper met 52 monumenten, gevolgd door Het Broek in Arnhem (49), Rotterdam Oud Zuid (38), Maastricht Noordoost (37) en Arnhem Klarendal (32).

Wederopbouw
Van de honderd jonge monumenten (uit de wederopbouwperiode na de oorlog) liggen er elf in de krachtwijken, zoals de Kolenkit (Opstandingskerk, zie foto) in Amsterdam-West en de John Frostbrug (A bridge too far) in Arnhem.

Dat blijkt uit een inventarisatie van Han Lörzing, landschapsarchitect en medewerker van het Planbureau voor de Leefomgeving.

Opvallende stedenbouwkundige kwaliteiten
Volgens Lörzing kan dit cultureel erfgoed in niet geringe mate bijdragen aan de identiteit van de betreffende Vogelaarwijken. Hij zei dit op een symposium van het vakblad over Stedelijke Interieur over het belang van hoogwaardige openbare ruimte in Vogelaarwijken.

Deze wijken hebben vaak opvallende stedenbouwkundige kwaliteiten die in de loop van de decennia zijn ondergesneeuwd, maar nieuw leven kan worden ingeblazen. Bijvoorbeeld de karakteristieke open bouwblokken, de uitgestrekte parken, singels en waterpartijen.

Sommige delen van Vogelaarwijken zijn in de ogen van Lörzing zo kenmerkend voor een bepaalde periode dat het eeuwig zonde zou zijn ze te slopen. Zo zou ten minste een deel van de Bijlmer, met zn honingraatflats en metroviaducten, bewaard moeten blijven voor het nageslacht.