Deze week is een nieuw type warmtecentrale geopend in het Brabantse Gemert, die champost, de bodem waarop champignons zijn geteeld, droogt en omzet in bodemverbeteraar waarbij tegelijkertijd zoveel warmte wordt gewonnen, dat de centrale en champignonkwekerij zelf geen gas meer verbruiken en ook nog warmte kunnen leveren aan nabijgelegen gewassentelers. Het gebouw bevat drie composteringstunnels en is ontworpen door architect Dennis van de Rijdt van Denkkamer Architectuur en Onderzoek.
De opdrachtgever van de warmtecentrale, familie Van de Boomen, heeft een procedé ontwikkeld om afgewerkte champost op te waarderen tot een waardevolle bodemverbeteraar. De champost droogt biologisch in tunnels. Een kleine hoeveelheid ingedikte mest wordt toegevoegd en zo ontstaat een bodemverbeteraar rijk aan stikstof, fosfaat en kalium. Door de droging wordt het materiaal lichter in soortelijk gewicht en komt een grote hoeveelheid warmte vrij. Die voorziet de naastgelegen bestaande champignonkwekerij van warmte waardoor deze geen aardgas gestookte ketels meer nodig heeft. Het overschot aan warmte wordt gedistribueerd naar nabijgelegen gewassentelers.
Upcycling zichtbaar in gevel
De vormgeving van de installatie komt voort uit de ambitie om het functioneren van de installatie leesbaar te maken. De installatie bestaat uit drie drogingstunnels die zichtbaar zijn gemaakt door de tunnels ten opzichte van elkaar te verschuiven. Die verschuiving van volumes verkleint de maat en schaal van het gebouw. Dit effect wordt versterkt door de het gebouw in de grond te verzinken.
Om de ruimteclaim van het gebouw zo beperkt mogelijk te houden zijn de procestechniek en het biofilter bovenop de tunnels en serviceruimten geplaatst. De tunnels en deze elementen erboven zijn als dichte volumes vormgegeven in prefab beton. De serviceruimten aan de voorzijde met voorraadtanks, plenums, ammoniakwasser en warmtewisselaars hebben translucente gevels van polycarbonaat. Led-verlichting in de serviceruimten gloeit op naarmate het drogingsproces in de tunnels vordert. Passanten kunnen zo aflezen hoe het proces vordert. Daarnaast geeft een matrix paneel de gereduceerde hoeveelheid koolstofdioxide in getalvorm weer. Op die manier laat het gebouw zien dat de upcycling van reststromen in biobased energie nuttig en duurzaam is.
Project: Upcycling Gemert
Programma: Upcycling installatie
Opdrachtgever: Champignonkwekerij Gemert, familie Van de Boomen
Architect: Denkkamer Architectuur & Onderzoek
Projectteam: Dennis van de Rijdt, Peter Verschuren, Zuzanna Kurzawa, Agnieszka Konopka, Violeta Ferrero Cabezas
Adviseurs: Ingenia Consultants & Engineers, Drieweg Advies, E. Rooijackers ingenieursbureau
Aannemer: Nieuwenhuizen Daandels Bouw
Periode: 2013-2016
Fotograaf: Jeroen Kuppens
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Ontvang iedere week het laatste nieuws en informatie op het gebied van architectuur in uw mailbox.
Gerelateerd
Tags:
Denkkamer,
Dennis van de Rijdt,
upcycling,
warmtecentrale