Toen de Rotterdamse gemeentereiniging (Roteb) in 1999 na bijna een eeuw haar oude vestiging aan de Zaagmolenkade verliet, was de tijd rijp voor her-bestemming van het gebied. Een deel van de bebouwing is hergebruikt en er is een deel nieuwbouw. Door de aanwijzing als groeibriljant kwam er extra geld ter beschikking met als voornaamste resultaat een evenemententerrein op het binnenterrein. De Zwaan moet zo het kloppend hart van de buurt worden.
Projectgegevens
| Ontwerpteam | Marx & Steketee architecten, Eindhoven |
|---|---|
| Opdrachtgever | Com.wonen, Rotterdam |
| Hoofdaannemer | Hurks van der linden, Sint-Michielsgestel (woongebouwen en dek) Aannemersbedrijf Vamele, Boven Leeuwen (loods) |
| Adviseur Constructies | Wolf+Dikken adviseurs, Wateringen |
| Start bouw | December 2005 |
| Oplevering | Woningen 2008, loods maart 2009 |
| Bruto inhoud | 38.800 m3 |
| Tekst | Peter Visser |
| Foto's | René de Wit, ArchitectuurNL |
De Roteb-locatie ligt tussen Zwaanshals, Zaagmolendrift en Zaagmolenkade en was in gebruik voor stalling en onderhoud van brandweerauto’s, vuilniswagens en andere gemeentelijke voertuigen. Diverse gebouwen verrezen op het terrein waaronder een remiseloods van twee verdiepingen uit 1948.
Na het vertrek van de Roteb vraagt Com.wonen aan Marx & Steketee een wijkvisie te maken voor het gebied dat ernstige problemen kent. Vooral de winkelstraat de Zwaanshals ligt er zieltogend bij. Lichtpuntjes zijn de keukenwinkel Het Kookpunt en het feit dat kunstenaars andere creatieven er ook mogelijkheden zien.
Bedoeling van de wijkvisie is om een meer gevarieerd woonmilieu te creëren. Dit moet gebeuren door een betere aansluiting van de wijk op het centrum, maar ook op de groenstructuur ten noorden ervan. Om dit te bereiken moet de economische structuur en het winkelbestand verbeterd worden. De Roteb-locatie, inmiddels omgedoopt tot De Zwaan, speelt hierin een belangrijke rol.
Nieuwe verbindingsroute
In de plint aan de Zaagmolenkade en Zaagmolendrift komen bedrijfsruimten en er komt een extra verbinding tussen Zwaanshals en Zaagmolenkade om deze rechtstreeks bij het winkelgebied van de Zwaanhals te betrekken. De eerste verdieping van de remiseloods op het binnenterrein is, op particulier initiatief, ingericht als verzamelgebouw voor creatieve ondernemers, die hier zowel kunnen werken als verkopen. Dit gebouw, omgedoopt tot Rotabs, ligt aan de extra verbindingsroute.
Op de bedrijfsruimten is ruimte voor appartementen, langs Zaagmolenkade in de koopsector, en aan de Zaagmolendrift huur. Onder het dek van op het enorme binnenterrein is plaats voor 85 auto’s, ook de begane grond van de remiseloods is onderdeel van deze parkeergarage. Het dek, waar Rotabs nu onderdeel van uitmaakt, kan gebruikt worden als evenemententerrein. Essentieel hierbij was de aanwijzing als Groeibriljant, hierdoor kwam extra geld beschikbaar waarmee het evenementendek gerealiseerd kon worden.
Bouwblok gesloten
Stedenbouwkundig was de invulling van het gebied eenvoudig, de open gaten in het bouwblok zijn gesloten, met uitzondering voetgangersroute. De woningen op bedrijfsruimten sluiten mooi aan op de bestaande woningbouw uit de jaren ’30. De langgerekte gevelstructuur van deze bestaande woningbouw is overgenomen in de nieuwbouw.
Evenementendek
De woningen worden ontsloten door brede galerijen aan de kant van het evenementendek, op deze manier een perfect uitzicht daarop biedend. Opvallend is de felrode kleur van de gevels en galerijen. Leikabels maken het in de toekomst mogelijk dat de begroeiing op het dek tegen de galerijen opgroeit.
De inrichting van het dek is door DS landschapsarchitecten opgevat als een interieurontwerp, het is als het ware of je een huiskamer binnenkomt. De keuze van meubilair en verlichting versterkt dit gevoel nog eens. Omdat veel bewoners het dek van bovenaf zullen zien is er gekozen voor een spannende grafische belijning.
Rotabs
Aan de rand van het dek staat het Rotabsgebouw. De verdieping van de oude loods is gestript, schoongemaakt, versterkt en opnieuw ingedeeld. In de loods is met elementaire materialen een serie ateliers gebouwd, variërend van 20 tot 36 m2. Elk atelier heeft een vliering die met een vouwladder bereikbaar is. De ateliers liggen rond een centrale ruimte die dienst kan doen als ontvangstruimte, ontmoetingsplein of expositieruimte.
De zware gemetselde kopgevels zijn verwijderd en vervangen door glaspuien. Op de kop van het gebouw aan de extra verbindingsroute heeft initiatiefnemer en exploitant van Rotabs, modefotograaf Paul Posse (PAR31), een fotostudio annex galerie/performanceruimte van 150 m2. De andere kopgevel heeft enorme vouwdeuren zodat de ontvangstruimte bij evenementen op het dek kan worden betrokken.
Gerelateerd
Hemels licht- Heldenhof Almere
- Renovatie Rechtbank, Haarlem
- Waterwoningen Nesselande, Rotterdam
- Kasteel Holterveste 's Hertogenbosch
- Rabobank bestuurscentrum, Utrecht
