Voor een welstandsvrije kavel in de wijk Kloosterveen in Assen met 1499 traditionele bouwsels van het type notariswoning en boerderette, ontwierp De Vries Urban Architecture een sobere, eigentijdse woning van koper en glas. Waar omliggende woningen het uitzicht verstoren, zakt de gevel tot de rand van de eigen tuin. ‘Een fladderende vlinder kun je ononderbroken blijven volgen.’
Natuurkundig ingenieur Jacob Bouma zag in een tijdschrift een strak vormgegeven villa met een efficiënte indeling en een gesloten gevel naar de openbare ruimte. ‘Dat wil ik ook,’ dacht hij. Bouma nam contact op met de architect, Rob de Vries van DVUA uit Alkmaar en een vruchtbare samenwerking volgde. De Vries: ‘Jacob stelde geen specifieke eisen aan vorm en aanblik. Wel wenste hij hoge ruimtes zonder binnenwanden, zodat hij de totale ruimte de hele dag door kan gebruiken. Ook wilde hij rust in het interieur en binnenshuis het weer kunnen voelen.’ Het eerste ontwerp van De Vries was meteen raak. De realisatie heeft langer geduurd.
Zakkende gevel
Voor de hoekkavel in een wijk met uitsluitend traditionele woningen, kwam De Vries met een gewaagd ontwerp: een gelijkvloerse woning met een licht aflopend plat dak, afgewerkt met koperen platen die halverwege de vier gevels overgaan in glas. Tussen koper en glas loopt een rafelige breuklijn. Waar omliggende woningen en de straat het uitzicht verstoren, zakt de gevel, zodat alleen randen van de eigen tuin zichtbaar zijn. ‘In huis merk je zo niks van de straat en de omliggende bouwsels,’ zegt De Vries, ‘maar een fladderende vlinder in de tuin kun je ononderbroken volgen.’
Waar tussen de woningen door kan worden gekeken, schiet de gevellijn weer omhoog. Aan de achterkant, waar de woonkamer ligt, is de gevel het meest open en kun je de hele tuin overzien. Aan de straatkant ligt de werkkamer, daar is de gevel meer gesloten en de oostgevel is helemaal dicht. De gevels staan iets naar binnen om te voorkomen dat regenwater langs de koperplaten loopt.
De koperverbindingen zijn opvallend strak gedetailleerd. ‘Normaal hebben koperen daken een fels- of roefverbinding die 3 tot 4 centimeters uitsteekt. Met het metaalbedrijf bedacht de opdrachtgever een nieuwe verbinding zonder richels voor een mooi, vlak oppervlak.’ Op het dak zijn wel felsverbindingen toegepast. Aan twee kanten van het dak loopt een verholen goot naar het laagste punt.
Lichtstrook
De draagconstructie van het dak is gemaakt van staal. Houten staanders dragen de gevel en doen tegelijk dienst als kozijnen. De hierin geplaatste glasplaten sluiten naadloos op elkaar aan. De Vries: ‘Ik wil zo min mogelijk lijnen aan de buitenkant, dus zijn zowel de koper- als glasverbindingen vlak gehouden.’
Ook lichtinval vindt De Vries belangrijk. Daarom zijn op drie plekken in het dak lichtstroken aangebracht, die zorgen voor extra licht waar dat nodig is: boven het keukenblok, in de gesloten oostzijde en tussen het woon- en werkgedeelte. Hierdoor is ook het weer binnenshuis voelbaar. De Vries: ‘Lichtstroken zijn perfect hiervoor, elke subtiele verandering van het licht en de lucht krijg je mee.’
Openheid
Het casco is verder zo open mogelijk gehouden. Drie schijven scheiden de woonkamer van de werkkamer en de keuken. De schijven staan op pootjes, op de kop zitten de lichtschakelaars en in de holle binnenkant lopen de bedradingen en ventilatiekanalen. ‘De opdrachtgever wilde de techniek zo onzichtbaar mogelijk houden. Hij heeft hier zelf oplossingen voor bedacht,’ licht De Vries toe. Twee vrijstaande voorzieningenunits die aan de bovenkant open zijn bevatten compartimenten voor de wasmachine, douche, wc, meterkast, warmtepomp en een bijkeukentje. Door het ontbreken van doorlopende wanden met deuren zijn de verplaatsingen in huis kort. De openheid wordt versterkt door een gelakte betonvloer, die het licht reflecteert.
Zelfbouw
‘Het huis is aanvankelijk geheel aanbesteed, maar dat werd te duur,’ zegt De Vries. Om de kosten te drukken is het project onderverdeeld. Voor de dakbedekking, de staalconstructie en de vloer zijn aparte aannemers ingehuurd; het interieur en de techniek nam de opdrachtgever zelf voor zijn rekening. ‘In feite was Jacob zelf hoofdaannemer, dat verklaart de bouwduur van 4 jaar. Bovendien is hij een perfectionist. Als architect ben ik daar alleen maar blij mee.’
Een tijdrovend onderdeel van de afbouw was de aanleg van een ingenieus verwarmingssysteem. Het huis wordt verwarmd met behulp een warmtepomp, die werkt als een koelkastmotor: pomp en koude spiralen onder de grond zorgen ervoor dat spiralen onder de vloer verwarmd worden. Daarnaast zuigt een ventilatiesysteem verse lucht aan van buiten, die via pijpen onder de grond naar binnen wordt geleid. Kanalen in de toiletwanden zuigen de lucht af. De Vries: ‘In Duitsland wordt dit systeem vaker toegepast, maar in Nederland is het vrij onbekend. Met een natuurkundige als opdrachtgever, krijg je dit toch voor elkaar.’
Gerelateerd
Tags:
premium