Graphic Design Museum, Breda

Deze zomer opende Hare Majesteit de Koningin het Graphic Design Museum: het eerste museum in de wereld dat zich exclusief met grafisch ontwerp bezighoudt. De transformatie van het centrum voor beeldende kunst De Beyerd tot Graphic Design Museum is de meest ingrijpende verbouwing die Hans van Heeswijk sinds 1985 heeft ontworpen als huisarchitect van dit museum.

Het ontwerp zorgt voor een evenwichtige samenhang tussen het oorspronkelijke monumentale poortgebouw van een 17de eeuws Gasthuis, de in 1991 door Hans van Heeswijk architecten gerealiseerde artotheek en de nieuwe tentoonstellingszalen. Elk deel heeft een eigen identiteit en samen vormen ze een ruimtelijk geheel. Eigentijds naast eeuwenoud blijken elkaar te versterken.

Rijksmonument
Nederland telt veel musea, maar nog niet een voor grafische vormgeving. De restauratie met aanvullende nieuwbouw van De Beyerd in Breda voorziet in deze leemte. Drukwerk is kwetsbaar. Papier verpulvert en inkt verbleekt als temperatuur, vochtigheid en licht niet streng beheerst worden. Dat kan het beste in speciaal voor dit gebruik ontworpen nieuwbouw.

Het poortgebouw van een 17de eeuws Gasthuis (Laureys Drijfhout uit 1643) was al eerder, in 1991, door Hans van Heeswijk architecten uitgebreid met een artotheek. Het oude poortgebouw bevat nu de publieksfuncties zoals restaurant en garderobes en herneemt zijn functie als entree.

Binnenstraat
De voormalige artotheek heeft een nieuwe bestemming gekregen. Hier zijn ruimtes voor workshops, conservering, documentatie en kennisoverdracht. Aan de straat is de museumshop. De achterbouw, die uit 1934 stamt, is gesloopt en vervangen door nieuwe tentoonstellingszalen op een onder- en een bovengronds niveau en een auditorium onder de binnenplaats.

Deze ruimte bestaat uit drie betonnen vloeren van zeven bij 37 meter, een kelder en een overdekte binnenstraat van bijna drie meter breed. Door deze binnenstraat kan licht tot diep in het gebouw doordringen.

Aan de zijstraat, de Pasbaan, is de gevel helemaal transparant waarachter over de volle lengte zich een twee meter diepe ruimte bevindt. Deze ruimte is onderdeel van het expositiecircuit en werkt van buitenaf als een etalage.

Nieuwe expositiezalen
Om het ten toon te stellen werk, veelal grafische vormgeving, tot zijn recht te laten komen, zijn details en kleuren in het gebouw terughoudend. De expositieruimtes hebben overwegend gesloten wanden; daglicht treedt binnen via lichtstraten aan de koppen van de zalen. Overige publieksruimten zoals entree, winkel en het Sandberg café hebben een meer uitgesproken karakter.

Gerelateerd

• Ter Marsch & Co in oude slagerij
• Het Vorstelijk Complex, Utrecht
• Recht volgens Ruby: Sloop
• Bouwen op afstand
• Parkachtige setting voor woningbouw Hoog en Laag
• De Wereld op Zuid, Rotterdam