Door toepassing van Groningse baksteen sluit het gebouw aan op de omliggende bebouwing.
Ook de corten stalen geveldelen in de gebouwplint leggen een relatie met de omgeving. Daarin
zijn afbeeldingen van het Groningse landschap geperforeerd (water, riet, bos, vogels, graan en een
molen). Vergelijkbare geperforeerde afbeeldingen zijn ook in balies en in de grote zaal toegepast.
Gordeldier
Centraal in het gebouw ligt de grote theaterzaal met 650 stoelen. ‘We hebben de buitenwanden
van de zaal geheel bekleed met Basralocus shingles, om het theater op alle verdiepingen, vanuit
de vide, foyers, bibliotheek en gangen, duidelijk herkenbaar te maken. De ronde zaal heeft zo wel
iets weg van een slapend gordeldier.’
Opvallende elementen in het interieur van de zaal zijn de akoestische wandelementen, waarvan
een deel met een aluminium raster is afgewerkt waardoor licht kan schijnen. ‘Zo kan met
kunstlicht in verschillende intensiteiten en kleuren de sfeer van de zaal aangepast worden aan de
voorstelling. En niet alleen in de zaal, ook rondom wordt de geschubde huid van het gordeldier in
kleuren aangelicht. Voor, tijdens en na de voorstelling wordt zo een totaalbeleving’, legt Kristensen
uit. ‘Ook bijzonder is dat een portaalbrug tussen toneel en publieksdeel ontbreekt, het trekkenveld
voor de decors loopt door tot aan de orkestbak. Door de orkestbak dicht te schuiven wordt
het toneel vergroot in de richting van de zaal. Zo wordt de afstand tussen artiesten en publiek
verkleind’. Dit effect wordt nog versterkt versterkt doordat de zaal relatief ondiep is.
Flexibel gebruik en synergie
Om de grote zaal ligt de publieke foyer met hoge vides, die de bouwmassa van de theaterzaal
loskoppelen van de verdiepingen met de bibliotheek en het Centrum van de Kunsten. Een
ingetogen materiaal- en kleurgebruik versterkt de vloeiende vormen van vides en foyers. Vele
vensters en ronde daklichten brengen daglicht in de dynamische vide. De weerkaatsing van het
daglicht op het hout brengt overdag een warme gloed in de verder witte ruimte. ’s Avonds wordt de
sfeer in de foyer bepaald door de intensiteit en de kleur van het kunstlicht.
Naast de publieksfunctie verbindt en ontsluit de foyer ook alle functies binnen het Cultuurhuis.
Er kunnen allerlei activiteiten plaatsvinden zoals een boekenmarkt, ontvangsten, voordracht etc.
Dankzij flexibel meubilair kunnen functies uitdijen en inkrimpen. Overdag stalt de bibliotheek
boeken uit en ’s avonds maken uitstaltafels op wielen plaats voor foyertafels. De trappen in de foyer
naar de verdiepingen zijn strategisch geplaatst en op verschillende manieren vormgegeven. De
publiekstrap is ruim en ligt in de open ruimte, de privétrappen zijn in de bouwmassa weggewerkt.
De verkeersstromen in het gebouw zijn gescheiden in publiek (grote en kleine zaal, bibliotheek,
café) en privé (backstage, kunstencentrum, kantoren en studio).
Akoestiek
Overlappend en intensief gebruik zou geluidhinder kunnen opleveren. Door een uitgekiend
akoestisch ontwerp kunnen de multifunctionele studio, muzieklokalen, dansstudio en twee
theaterzalen gelijktijdig gebruikt worden zonder elkaar te horen. Dilataties ontkoppelen de twee
zalen akoestisch. De muzieklokalen op de tweede verdieping zijn als doos-in-doos uitgevoerd en
kunnen gebruikt worden zonder verstoring van de stilte in de bibliotheek.
5. Situatie van het Cultuurhuis. 6. Plattegronden
begane gronde eerste en tweede verdieping.
A. theaterzaal B. foyer. C. bibliotheek. D.
theatercafé. E. toneel. F. publieksentree. G. laden
en lossen. H. kleedkamers. I. artiestenfoyer.
J. radio/tv-studio’s. K. leesfoyer. L. vlakke
vloer zaal. M. dansstudio. N. muziekruimte.
O. ensembleruimte. P. slagwerkruimte. Q.
popoefenruimte. R. kantoren S. goederenlift.
Projectgegevens:
Opdrachtgever: Gemeente Winschoten. Architect: atelier PRO architecten. Projectarchitecten: Lisette
Plouvier, Dorte Kristensen. Projectteam PRO: Eelko Bemener, Allard de Goeij, André van Veen, Evelien
van Beek, Patti Beaulieu, Robert Witteman, Sander Malschaert, Wesley Wijnands. Directievoering:
ABC Bouwmanagement. Bouwkundig aannemer: Rottinghuis aannemingsbedrijf. Functies bibliotheek,
Centrum van de Kunsten, theaterzaal en kleine zaal, radiostudio, café. Bruto vloeroppervlakte:
8.125 m2. Bouwperiode: 2012 – 2015. Totale bouwkosten: € 14.000.000 excl BTW. Leverancier
baksteen: Strating. Jumbo ruiten: Saint-Gobain glass solutions.
5
6
N
N
N N Q Q Q
O
O
C
C
C
B
F
A
D
E
S
G
H H
HH
J J
J
I
B
B
A
K
B
S
H
L
P
N N
N
N
R
R
R
L
M
2e
1e
BG
Oldambtplein
Z
e
e
h
e
ld
e
n
st
ra
at
16ArchitectuurNL Tekst Jacqueline Knudsen Fotografie Roland Halbe
14-15-16-17_winschoten.indd 16 01-02-16 11:33
