De façade voorbij
Kunstenaar Pauline van Buringen laat zich inspireren door de gebouwde omgeving. Niet
het gebouw, maar de achterliggende constructie heeft haar bijzondere belangstelling.
‘Om een gebouw goed te kunnen schilderen, moet je weten hoe het architectonisch in
elkaar zit.’ Schilderend in de open lucht, met veel aandacht voor perspectief, vlakken en
contrast, weet ze de essentie en monumentaliteit van het gebouw in olieverf te vangen.
‘Mijn hart ligt bij perspectief en het
monumentale, dus zoek ik mijn onderwerpen
vaak in de architectuur,’ vertelt kunstenaar
Pauline van Buringen in haar atelier, gevestigd
in een voormalig schoolgebouwtje uit de jaren
twintig achter de oude Protestantse kerk in
Duivendrecht. ‘De eenvoud van staal, glas
en beton spreekt me enorm aan. Het Nieuwe
Bouwen en hedendaagse architectuur hebben
op dat gebied het meest te bieden. Ook de
inventieve manier waarop architectonische
constructies in elkaar zitten fascineert me.’
Haar onderwerpen vindt ze veelal dichtbij huis,
langs de Zuidas, de Amstel of het IJ. Behalve
gebouwen zijn ook bouwkranen, hoogwerkers,
bruggen, water en viaducten terugkerende
thema’s in haar werk. Om de sfeer ter plekke
te ervaren met alle materialen, geluiden,
kleuren en spelingen van het licht, schildert
ze bij voorkeur in de open lucht. ‘Ik doe alles
op de fiets, dus mijn actieradius is klein. In de
toekomst zou ik graag meer het land intrekken.’
Goed perspectief
Voordat ze de schilderkunst ontdekte, werkte
Van Buringen jaren in de reclamewereld
als art director en designer. ‘Ik maakte
toen veel schetsen voor beursstands en
tentoonstellingsinterieurs. Hierdoor kon ik
mij verdiepen in perspectief en ben ik ervan
gaan houden. Om goed perspectief te kunnen
schilderen, moet je de vorm en constructie van
het gebouw begrijpen. Daarom loop ik eerst
door en om het gebouw heen, zodat ik weet
hoe het in elkaar zit en waar de vlakken naartoe
gaan. Vervolgens kies ik mijn positie en ga ik
aan de slag.’ Van Buringen schildert niet het
mooie gebouw, maar zoekt het beeld dat haar
het meeste raakt. Dat kan zijn de spanning
in de zichtlijnen, de richtingen van vlakken of
het contrast tussen vormen en materialen. De
parkeergarage van RAI Amsterdam schilderde
ze bijvoorbeeld toen deze nog in aanbouw
was. ‘Het hek en zand eromheen hadden op
dat moment dezelfde zand- en lavendelkleur
als het gebouw zelf. Dat fascineerde en wilde ik
graag vastleggen.’
Lichte abstractie
Van Buringen volgde schilderlessen bij de
Britse kunstenaar Jim Harris. ‘Jim schildert
realistisch op een heel energieke manier. Van
hem leerde ik en plein air schilderen naar
honderd procent observatie. Ik kon natuurlijk
al goed tekenen, maar buiten iets vastleggen
in weer en wind is van een andere orde.
Dikke kleding, thermisch ondergoed en een
thermosfles rum zijn geen overbodige luxe.
Vaak is het al een hele klus om je doek goed
vast te binden.’ Terwijl haar leermeester Harris
alles vastlegt wat hij ziet, hanteert Van Buringen
een lichte abstractie. ‘Ik ben mijn eigen weg
gegaan richting architectuur. Daarin richt ik
mij geheel op het monumentale karakter van
het gebouw. De dingen eromheen laat ik bij
voorkeur weg.’ Grafische aspecten als licht en
donker, schaduw en reflectie en de aandacht
voor vlakverdeling kenmerken haar stijl, terwijl
de kleuren natuurlijk en versneden zijn. Naast
het grafische karakter heeft al haar werk een
herkenbare scherpheid, zowel in compositie als
in contrast.
Schilderij van het jaar
De kwaliteit van haar werk bleef in de
kunstwereld niet onopgemerkt. In 2015 is ze
ontdekt door Galerie Mokum die haar werk
meeneemt naar kunstbeurzen in binnen–
en buitenland. In 2015 won ze de eerste
prijs tijdens het openluchtschildersevent
Pintar Rapido Amsterdam, waar jaarlijks zo’n
tweehonderd schilders van allerlei niveaus
aan meedoen. ‘De opdracht is een schilderij
te maken binnen één dag, van begin tot eind.
Mijn schilderij van 2016 is daarna aangekocht
door de Rechtbank Amsterdam en hangt
nu in de werkkamer van de president.’ Het
jaar daarop won ze de eerste prijs met een
schilderij van het Bimhuis. Ook werd haar werk
de afgelopen vier jaar drie keer geselecteerd
voor de ZomerExpo in het Gemeentemuseum
Den Haag en museum De Fundatie in Zwolle.
Daarnaast is ‘My Matisse’ genomineerd voor
Schilderij van het jaar. Deze hangt samen met
een groter werk, ‘Manhattan’, van 20 januari
tot eind maart 2018 in het CODA museum in
Apeldoorn. Van Buringen: ‘Beide doeken zijn
geschilderd naar beelden uit een documentaire
over Gertrude Stein. Er zijn 1030 werken
ingestuurd en ‘My Matisse’ heeft de derde prijs
behaald.’
Werk in opdracht
Naast vrij werk, maakt Van Buringen ook
schilderijen in opdracht. Vooral bedrijven
vragen haar het gebouw, het interieur, het
uitzicht of de omgeving in olieverf vast te
leggen. Voor de opdrachtgever heeft een eigen
kunstwerk een duidelijke meerwaarde: het
inspireert medewerkers en is een visitekaartje
voor bezoekers. In plaats van kopen kan het
schilderij bovendien fiscaal voordelig worden
gehuurd. ‘Zo’n opdracht is heel leuk, want het
haalt je uit je comfortzone. Laatst maakte ik in
opdracht nog een schilderij van het RAI Elicium
Centre op een doek van 1.20 breed en 2.40
hoog. Dat doe je normaal niet zomaar even.’
61 ArchitectuurNLTekst Emy Vesseur
architectuur in kunst
60-61_paulinevanburingen.indd 61 05-02-18 16:01