Het verwaarloosde, rauwe en grauwe Marconiplein krijgt straks een
chiquere benaming: De Bakermat. The Sketch maakt deel uit van dit
ontwikkelende gebied en wordt vloeiend ingepast in de bestaande
structuur: een druk kruispunt van vijf wegen in het hart van Eindhoven,
precies tussen het Philips Business park, de St. Petruskerk, de Philips
Lichttoren en Strijp S.
Auto Lichtstad Garage
The Sketch is een verrassend, vernieuwend en vrolijk hoekblok, dat
tegelijkertijd met respect voor de historie is ontworpen: op deze plek
stond de voormalige ‘Auto Lichtstad Garage’, de eerste grote garage die
na de Tweede Wereldoorlog in Eindhoven is gebouwd.
Het ontwerp voor The Sketch kwam op een nogal uitzonderlijke manier
tot stand. SDK Vastgoed had de grond begin 2015 overgenomen nadat
de vorige eigenaar er niet in slaagde om met de gemeente Eindhoven
overeenstemming te krijgen over de verbouwing van de garage tot
woningen. De verloedering van het gebied had inmiddels toegeslagen en
de gemeente besloot de eigenaar in 2012 te dwingen het pand te slopen.
Baas leidt twee ontwerpteams
SDK Vastgoed ging de samenwerking met Van Aken Architecten aan.
Het in Eindhoven, Aken en Shanghai gevestigde Van Aken Architecten
stelde twee internationale teams samen binnen de eigen studio. SDK
Vastgoed vroeg Maarten Baas als hoofd van beide teams. Dat de keuze
op deze ontwerper viel heeft meerdere redenen. Allereerst omdat hij een
autonoom ontwerper en kunstenaar is met een totaal andere blik dan
doorgaans in de architectenwereld heerst en hij een tot de verbeelding
sprekend handschrift heeft.
Baas is vooral bekend om zijn imperfecte en karaktervolle ontwerpen
zoals de Smoke-series: zwartgeblakerde meubels met een epoxy coating,
de met de hand geknede Clay-series en de intrigerende ’tijd’-projecten,
zoals de door het Rijksmuseum aangekochte Grandfather Clock – waarbij
een film in de staande klok een man toont die met de hand steeds de
wijzers verplaatst.
Tot slot speelt Baas’ affiniteit met de regio een rol: hij studeerde in
Eindhoven aan de Design Academy en heeft een studio in Den Bosch.
Het jonge internationale team met Alexandra Predeina, Renske Aben en
Giovanni Lavanna ging de strijd aan met het team van Gordon Jack, Kim
Pietersz, Jiazuo Hou en Thomas Beckton. Dat leverde uiteenlopende
resultaten op: The Sketch (afb. 1-3 en 5-6) en House-Up (afb. 4) met uit
de gevel stulpende vogelhuisjes die associaties oproepen met wrattige
padden. Tijdens de Dutch Design Week 2015 in Eindhoven werd de
uitslag van de Marconiplein-competitie bekend gemaakt, nadat zowel het
publiek als een vakjury met trendwatcher Lidewij Edelkoort als voorzitter
een stem hadden uitgebracht voor een van de twee ontwerpen.
Het winnende plan The Sketch bestaat uit zes zeer verschillende
gebouwen – sommige van elf bouwlagen – op een plint van vier
verdiepingen met commerciële en maatschappelijke functies, een
parkeergarage en 215 woningen van verschillende oppervlakten. Er is
gevarieerd in hoogtes en in uiterlijk, mede door creatieve toepassingen
van de materialen baksteen en gespoten pleisterwerk als tweede huid.
Gouden combinatie
De architecten Alexandra Predeina en Renske Aben van het winnende
team roemen de samenwerking met Baas. ‘Een gouden combinatie’,
zeggen ze, die uiteindelijk tot The Sketch leidde. Al vonden ze het
aanvankelijk wel moeilijk. ‘Je moet alles wat je gewend bent durven los
te laten. Ideeën bedenken zonder restricties, dat zijn we niet gewend’,
zeggen ze. Maar Baas bleek als vrije intuïtieve denker een inspirator met
een andere achtergrond en kijk op dingen. ‘Architecten hebben uiteraard
de knowhow die ik niet heb als ontwerper’, zegt hij, ‘maar ik vind ook dat
zij vaak een conservatieve kijk hebben op hoe iets er uit hoort te zien.’
2 3
4
11 ArchitectuurNLTekst Viveka van de Vliet Beeld Van Aken Architecten
ARCHITECT & DESIGNER
10-11-12_baasvanaken.indd 11 04-04-16 14:09