60 kilometer stopverf
MONK architecten, een bureau dat zes jaar geleden zelf in het Werkspoorkwartier is neergestreken
en sindsdien bij herontwikkeling van het gebied betrokken is, mag de ambitieuze plannen voor de
transformatie van de industriële kolos vormgeven. Om te beginnen is het gevelherstel opgepakt om
de hal wind- en waterdicht te maken. Het bestaande enkele glas blijft gehandhaafd en wordt met
bijna 60 kilometer aan stopverf dicht gezet. Gesneuvelde ruiten worden vervangen met gerecycled
glas. Op de vloer na is er aan de ongedeelde hal nagenoeg niets veranderd. Nadat het industriële
patroon van spoorrails met behulp van een drone is gefotografeerd, is deze 30 centimeter
opgehoogd en voorzien van vloerverwarming. Rond de punten waar de draagconstructie de grond
raakt, zijn uitsparingen gemaakt. Om te voorkomen dat alle warmte in de hoogte verdwijnt worden
warmtestralers opgehangen. Nieuwe techniek, waaronder wifi, is onopvallend weggewerkt in de
bestaande elementen en schakelkasten. Ook de hijsinstallaties zijn gewoon blijven zitten.
Transparante studio’s
De grootste ingreep is de sloop van het aangebouwde magazijn en vervanging door een
transparant volume dat over vrijwel de gehele lengte van de hal een stuk buiten de gevel steekt.
De glazen gevels, gevat in brede, robuuste staalprofielen met een ritme van vijf meter, bieden
doorzicht van buiten naar binnen en vice versa. De nieuwe ruimte is opgedeeld in studio’s voor
bedrijven die opereren op het gebied van innovatie en techniek. MONK heeft er zelf een plek
gekregen evenals bijvoorbeeld architectenbureau Zecc. Elke huurder kan zijn ruimte naar behoefte
aanpassen, al of niet met een vide of afgescheiden stilteruimtes. Er zijn slechts enkele spelregels:
de achter elkaar geplaatste zijramen bieden een doorzicht over de volledige lengte langs beide
glasgevels, door alle verhuurbare ruimtes en dat dient gerespecteerd te worden.
Slow Architecture
De transformatie is nog niet af en dat is ook de bedoeling. De eigenaar wil zonder haast of een
dwingend spreadsheet in de hand voor de kosten en baten op de korte termijn zijn grootse
plannen realiseren, al is dat niet zonder risico’s. Ideeën zijn er genoeg, maar de invulling vult
zich en groeit min of meer organisch. Daarover vindt intensief overleg plaats tussen architect
en eigenaar, meer als een team dan in de traditionele verhouding van opdrachtgever en -nemer
waarbij kwaliteit voorop staat. Peter Greenaway’s film, The Cook, The Thief and his Lover, biedt
inspiratie. Binnenkort maakt een lichtinstallatie van de hal een nog theatralere setting. De spoorlijn
die dwars over de vloer via de enorme schuifdeuren aan weerszijden naar buiten loopt, zal straks
ook een functie krijgen, al dan niet met transportkarretjes vol met eten. Door het aanbrengen van
grote glazen panelen achter deze schuifdeuren opent de hal zich langzaam maar zeker naar de
omgeving en worden de aangrenzende gebouwen bij het functioneren betrokken.
De spuiterij aan de binnenhaven, nu nog bekleed met grijze en blauwe staalplaten, wordt gestript
tot op de staalconstructie en voorzien van een transparante huid. Hier komt een restaurant met
een terras aan het water. Ondertussen is de buitenruimte net als de vloer binnen 30 centimeter
opgehoogd en naar het plan van Charlotte Ernst en Lint ingericht met stelconplaten en met bomen
beschutte verblijfruimtes. Van de zomer kun je met enkele brede treden afdalen tot aan het water
van de binnenhaven en met een biertje in de hand rustig de ondergaande zon bekijken met uitzicht
over het water, de pittoreske klapbrug en het achterliggende industrielandschap, terwijl de hal bol
staat van de activiteiten.
Projectgegevens
Opdrachtgever: Overvecht Vastgoed. Architect: MONK architecten, Casper Schuuring. Gebruikers:
creative mixed use. Hoofdaannemer: van Kessel bouw. Landschapsarchitect: LINT i.s.m. Charlotte
Ernst. Adviseur constructie: van Roekel & van Roekel. Adviseur installaties: ingenieursbureau Linssen.
Adviseur akoestiek: LBP. Adviseur bouwmanagement: Kijk op Bouwen. Adviseur bouwkosten: Bornia
bouwadvies. Start bouw: januari 2015. Oplevering: medio 2016. Bruto vloeroppervlakte: 12.000 m2.
Bruto inhoud: 164.000 m3.
3. Doorsnede hal met nieuwe studio’s. 4.
Robuuste doorkijkjes bieden zicht op de
staalconstructie en de buren. 5. Openingsfeest
van het nieuwe kantoor van Zecc in de
Werkspoorkathedraal, maart 2016 • Foto Rudest
Photography. 6 en 7. Gebruikers kunnen hun
werkruimte naar eigen behoeften aanpassen met
inbouwen. Kantoor van MONK architecten. 8. De
nieuwe studio’s op de plaats van het gesloopte
magazijn. 9. De buitenruimte is ingericht met
stelconplaten en zitelementen.
3
4
22ArchitectuurNL Tekst Mascha van Damme Fotografie Peter Cuypers
20-21-22-23_werkspoor.indd 22 05-04-16 08:17