Deventer raamwerk
Kunstenares Loes ten Anscher geeft toe dat ze aanvankelijk een fervent tegenstander was van
een nieuw stadhuis, ‘maar toen eenmaal democratisch was besloten dat het er toch zou komen,
wilde ik er heel graag aan meewerken. Ik deed mee aan de oproep van Neutelings Riedijk voor
een kunstproject dat het gevelraster zou invullen. Juist omdat mijn project het repetitieve karakter
van het grid versterkt, ben ik geselecteerd.’ 2.264 unieke vingerafdrukken van 2.264 Deventenaren
zijn – via klei- en zandmallen – in aluminium gegoten. Tegenstanders van het stadhuis konden
een afdruk laten maken van hun middelvinger en ze konden ook kiezen voor een teenafdruk.
‘Ik wilde iets doen met de inwoners van Deventer omdat zij zich, zeker na de voorgeschiedenis
van dit gebouw, gerepresenteerd moesten voelen en dat wilde ik zichtbaar maken’. Een andere
inspiratiebron was de Lebuïnuskerk tegenover het stadhuis. ‘Tijdens een eerder project ontdekte
ik dat alle vensters in de kerk verschillend zijn, dat was voor mij een openbaring. Dat gegeven van
uniciteit en ambachtelijkheid wilde ik in het stadhuis gebruiken.’
Verspreid over de buiten- en binnengevels van het gebouw vormen de vingerafdrukken samen één
groot kunstwerk. De zichtbare betrokkenheid van de inwoners maakt het gebouw tot het ‘Huis van
de Burgers’. Het eiken grid met de aluminium vingerafdrukken is vanaf het Grote Kerkhof doorgezet
naar de hof en het atrium. Dit draagt bij aan overgangen tussen binnen- en buitenruimte. De
roosters kunnen scharnieren met het oog op reiniging en onderhoud.
Variëteit in inrichting
In de inrichting van zowel publiekshal als kantoorruimten heeft Dorte Kristensen van atelier PRO
architecten een grote variëteit aangebracht van beslotenheid en concentratie tot openheid en
gezamenlijkheid. In de publiekshal zijn drie gradaties aangebracht: het hoge middengedeelte
met losse stoelen en tafels, hier kunnen mensen ongedwongen wachten, informatie raadplegen
of een expositie bekijken. Het is ook een verkeersgebied en daarom drukker dan de zones
ter weerszijden hiervan. Daar zijn in een strakker gelid tafels opgesteld waar gesprekken
kunnen plaatsvinden. Het is iets meer besloten en rustiger, door de lagere plafonds en de grote
koepellampen boven de tafels. In de derde zones die hier weer aan grenzen zijn de balies en
spreekkamers waar meer persoonlijke gesprekken en transacties kunnen plaatsvinden.
Ook voor de medewerkers is een vergelijkbaar concept vormgegeven in de werkplekken,
ontmoetings- en overlegruimten. Naast generieke werkplekken en vergaderruimten zijn er
plekken verbijzonderd met hergebruikt (opgeknapt) meubilair en kunstwerken. Ook in het
restaurant, gelegen op de 1e verdieping tussen het Grote Kerkhof en Burgemeestershof, is een
variatie aan plekken voor werken, overleggen en eten of combinaties daarvan. Er is gewerkt
met rustige veelal natuurlijke kleuren en robuuste en solide meubels en materialen. Zo sluit het
interieurontwerp goed aan op de architectuur, die de opeenvolging van sferen prima faciliteert.
BREEAM Excellent
Dankzij de vele ramen, daklichten en hoge plafonds komt veel daglicht naar binnen, dat is
aangenaam werken en verblijven en reduceert de behoefte aan elektrisch licht. De toepassing van
zichtbeton in wanden, vloeren en plafonds zorgt voor buffering van warmte of koude. In het beton
is betonkernactivering opgenomen. Frisse lucht komt binnen via ventilatiekanalen en roosters in de
ramen en vloeren. De opgewarmde lucht wordt via de publiekshal afgevoerd. Gecombineerd met
slim gebruik van zonlicht, regenwater en water uit de IJssel (voor koeling en verwarming) resulteren
alle maatregelen in een GPR score 8 à 9 en de kwalificatie BREEAM Excellent.
Projectgegevens
Locatie: Grote Kerkhof 1, Deventer. Programma: informatiecentrum, stadhuis, parkeergarage.
Opdrachtgever: Gemeente Deventer. Architectonisch ontwerp: Neutelings Riedijk Architecten.
Bouwkundig ontwerp: ABT. Constructief ontwerp: Aronsohn Constructies Raadgevende Ingenieurs.
Adviseur installaties: Hiensch Engineering. Adviseur bouwfysica: DGMR Raadgevend Ingenieurs.
Adviseur bouwkosten: Basalt Bouwadvies. Interieurontwerp vaste inrichting: Neutelings Riedijk
Architecten. Interieurontwerp losse inrichting: Atelier PRO. Interieurontwerp raadzaal: OTH.
Landschapsarchitect: Bosch Slabbers. Ontwerp Deventer Raamwerk: Loes ten Anscher. Hoofdaannemer:
BAM Utiliteitsbouw. Bruto vloeroppervlakte: 24.000 m2, waarvan 19.500 m2 nieuwbouw en 4.500m2
restauratie/renovatie. Projectkosten: € 65.400.000. Start bouw: December 2013. Opening: April 2016.
9. De vensterformaten zijn gebaseerd op de
Gulden Snede. 10. Openbare looproute richting
IJssel. Links entree publiekshal. 11. Lounge voor
medewerkers. 12. Raadszaal met deel interieur
Athenaeum bibliotheek en cassettenplafond.
13. Personeelsrestaurant. 14. Drie zones in
publiekshal, van besloten tot open. 15. Publiekshal
met naar boven toe verwijdende vide. De vloeren
van de gangen zijn lichtdoorlatend. 16. De vide
in de publiekshal is 40 meter lang. Vloeren,
roosters en akoestisch materiaal zijn onzichtbaar
weggewerkt achter de eikenhouten vlakverdeling
met aluminium vingerafdrukken. 17. Zicht vanaf
dakterras, links de burgemeesterswoning, de
bakstenen achtergevel van het Landshuis en de
Lebuïnuskerk • Foto Scagliola Brakkee.
9
10
30ArchitectuurNL Tekst en fotografie Jacqueline Knudsen
26-27-28-29-30-31-32_deventerstadhuis.indd 30 04-04-16 15:22