7 en 8. De transformatorruimte op de hoek van
het RK gebouw wordt ontwikkeld tot een huisje
voor een artist in residence, met drie lagen van
15 m2. 9. Het kantoor van Eek in gebouw RK.
10. Straatgevel van gebouw RF, de voormalige
portiersloge en garage van Philips. 11. Entreehal
gebouw RK met links werkplaatsen en rechts het
kantoor. 12. De ronde portiersloge op de hoek van
gebouw RF. 13. Aan de achterzijde is gebouw RF
doorgezaagd en gesloopt, om plaats te maken voor
nieuwbouw. Hierdoor zijn de polonceauspanten
van de vier hallen zichtbaar. 14. Conceptschetsen
voor de transformatie van gebouw RF. Boven de
toekomstige woning van Piet Hein Eek. Door de
gevels te laten verspringen en veel glas toe te
passen, ontstaan hier 9 unieke woningen.
Gerven aangekocht en samen met Dekkers
getransformeerd tot 10 woningen. Belangrijkste
ingreep was de sloop van een travee in het
midden van het gebouw. Eek: ‘Dat lijkt gek,
je hebt veel minder vloeroppervlakte, maar
het maakte de woningen wel veel beter
verkoopbaar. Er komt meer licht de woningen
in en de noordelijke woningen hebben zo ook
een buitenruimte op het zuiden.’ Wonen en
koken zijn op de verdieping gedacht. Dekkers:
‘Dit heeft meerdere voordelen: bewoners
hebben meer uitzicht, meer privacy, meer
profijt van de mooie hoge ruimte met de stalen
dakspanten.’ De woonruimten sluiten zo ook
aan op de terrassen, die op een eenlaagse
uitbouw aan de zuidkant en in de binnenstraat
zijn gemaakt.
De binnenstraat is duidelijk van deze
tijd in vormgeving en materialisering. De
buitengevels behouden de oorspronkelijke
gele verblendsteen en stalen ramen. De nieuwe
betonnen verdiepingsvloeren sluiten mooi aan
op de originele horizontale raamspijlen.
Plannen van onplanbaarheid
Vlak voor het storten van de vloeren besloten
de kopers van twee woningen dat ze een vide
wilden naar de kelder. Dekkers: ‘Dat hebben
we meteen aangepast. Toen we het gebouw
kochten, werd ons geadviseerd de kelder, die
vol stond met oude installaties, vol te storten,
omdat die te ondiep was voor gebruik. Wij
hebben de kelder leeggehaald en een vide
gemaakt in de binnenstraat. Het grootste deel
is nu als bergingen in gebruik. De bewoners zijn
blij met deze ruimte, ook al is hij slechts 1.70 m
hoog. Omdat we het proces van het eerste
idee tot de ingebruikname in eigen hand hebben,
is het mogelijk keuzes door het hele proces
overeind te houden.’ Eek vult aan: ‘In de bouw
zijn veel processen bepaald door conventies, die
soms heel inefficiënt zijn en aangestuurd worden
vanuit angst. Iedereen wil risico’s vermijden,
dat komt doordat alle verantwoordelijkheden
en taken losgeknipt worden. Door die juist te
bundelen is een meer logische en efficiënte
werkwijze mogelijk, eigenlijk zoals het vroeger
altijd geweest is. We schuiven sommige
beslissingen vooruit, omdat de juiste oplossing
zich vaak als vanzelf aandient in het proces van
slopen en weer opbouwen. Ik noem onze aanpak
wel het plannen van de onplanbaarheid. De
individuele behoeften van de bewoners en de
gebouwen die we transformeren zijn niet uniform.
Onze plannen groeien organisch met de kansen
en behoeften mee.’
Groene Woningen
Dekkers heeft de woningen in het RAG gebouw
verkocht. ‘We hadden een plafondprijs,
omdat we de woningen marktconform wilden
aanbieden. Bezuinigingen waren hierdoor
noodzakelijk, maar uiteindelijk hebben die
geleid tot verbeteringen.’
De ontwikkeling van twee Groene Woningen
ten zuiden van het RAG gebouw waren nodig
om het plan haalbaar te maken. Dekkers: ‘Dit is
ons eerste nieuwbouwproject en eigenlijk een
moderne variant op het RAG gebouw, in vorm,
lay-out en constructie. Om het uitzicht vanuit
het RAG gebouw te behouden zijn de twee
woningen verdiept gebouwd. Ook hier is het
wonen op de verdieping, met terrassen op het
zuiden.’
RF-gebouw
Gebouw RF is in 1948 gebouwd als
portiersgebouw annex garage voor Philips.
‘Eigenlijk lijkt Eek wel een beetje op Philips:
Philips wilde ook zelf alles zoveel mogelijk
in eigen hand houden. Ze hadden een eigen
bouwafdeling en een eigen afdeling vervoer,’
grapt Dekkers. RF bestaat uit een rechthoekige
voorbouw, met daarachter vier hallen, die
grotendeels gesloopt zijn. ‘Door de brute wijze
waarop het gebouw doorgezaagd is, is er
een mooi zicht op de constructie met stalen
polonceauspanten. Zo kwamen we tot het
concept met een glazen gevel als een soort
kijkdoos voor het gebouw.’ aldus Eek. Het
complex is opgedeeld in 4 bouwdelen, 1 per
hal. Eek kocht voor zichzelf het deel op de hoek
met de portiersloge. In de ronde uitbouw komt
het keramiekatelier van Jeanine Eek, op de
verdieping de woonvertrekken. Voor twee
bouwdelen hebben Eek en Dekkers in totaal 7
woningen ontworpen. Eek: ‘Ook hier hebben
we door delen weg te halen de woningen juist
aantrekkelijker gemaakt, met betere binnen-
en buitenruimten en meer privacy. Dekkers
kon ze tegen een aanzienlijk hogere waarde
verkopen.’ Architect Bert Dirrix kocht ook een
deel om zelf te gaan wonen en ontwerpt zelf
de indeling. De transformatie van RF is in volle
gang en wordt dit jaar opgeleverd.
Galerie en artist in residence
Zijn Eek en Dekkers na de verbouwing van RF
klaar op Strijp R? Dekkers: ‘Nee, we willen het
oude perron voor het restaurant transformeren
tot galerie door er een glazen gevel omheen te
bouwen. En we verbouwen nu de voormalige
transformatorruimte in ons gebouw tot woning
voor een artist in residence.’ Willen Eek en
Dekkers nog verder groeien? ‘Ja zeker, maar
alleen zolang we onze projecten zelf kunnen
blijven ontwerpen en uitvoeren.’
7 8
14ArchitectuurNL Tekst Jacqueline Knudsen Fotografie Thomas Mayer, Eek en Dekkers, Jacqueline Knudsen
12-13-14-15_pietheineek.indd 14 27-03-17 15:00