ArchitectuurNL 02 2018 - pag. 9

Bouwen in Moskou
‘Maak een Hollands gebouw’, zo luidde in 2015 de vraag van de Russische

projectontwikkelaar Krost aan Team Paul De Vroom + Sputnik, voor het ontwerp van twee

woontorens in Moskou. De architecten vonden inspiratie in de Amsterdamse School, die

ze het meest verwant achtten aan de Russische ziel. Zomer 2018 wordt Dutch House,

zoals het project gedoopt is, opgeleverd en dit jaar start de bouw van meer projecten

ontworpen door Team Paul De Vroom + Sputnik in Moskou. Hoe krijg je als Nederlandse

architect zo’n opdracht in Moskou? En hoe zijn de ervaringen?

Waarom kwam projectontwikkelaar Krost bij
Team Paul De Vroom + Sputnik met de vraag
een Hollands woongebouw te ontwerpen voor
een locatie in Moskou? Daar gaat een lange
geschiedenis aan vooraf. Paul de Vroom bouwt
sinds de jaren 90 een netwerk op in Russische
academische kringen door het geven van
lezingen en workshops aan universiteiten in
Samara, Moskou en Nizjni Novgorod. Ook zijn
rol in de tentoonstelling en documentaire over
de Russische architect Konstantin Melnikow in
1999 vergroot zijn bekendheid in Moskou.
Via die kringen komt hij in contact met Alexei
Dobashin, oprichter en CEO van Krost, van
oorsprong een aannemersbedrijf. Vanaf
ca 2000 wil Krost ook zelf projecten gaan
ontwikkelen en gaat op zoek naar geschikte
architecten. Hij wil buitenlandse architecten
aantrekken die internationaal werken. In
Nederland zoekt hij contact met Paul de Vroom,
die toen nog partner was in het Rotterdamse
architectenbureau DKV, en enige tijd later ook
met Rem Koolhaas en Adriaan Geuze. In eerste
instantie krijgt Paul de Vroom opdrachten
voor stedenbouwkundige ontwerpen van
nieuwe woonwijken in Moskou, gevolgd door
opdrachten voor het architectonisch ontwerp
van diverse woongebouwen.

Samenwerking
Krost wil zijn eigen Russische architecten
onderbrengen op het bureau van DKV
in Rotterdam, om daar aan de Moskouse
projecten te werken, maar dat idee lijkt DKV
niet productief. Het contact tussen De Vroom en

Krost is daarna enige tijd verbroken, maar dan
klopt Krost weer aan bij DKV. Krost heeft een
eigen architectenbureau opgericht, A-projekt,
dat in Moskou werkt aan de projecten van
Krost. DKV gaat met A-projekt samenwerken en
realiseert diverse grote woningbouwprojecten.
Na het faillissement van DKV in 2013, neemt
Paul de Vroom de lopende Russische
projecten over. Hij gaat samenwerken met
architectenbureau Sputnik.
In 2014 wordt de Vroom uitgenodigd voor
een besloten prijsvraag voor woningbouw in
Moskou door ontwikkelaar PIK-Group. Het gaat
om 860 appartementen en voorzieningen aan
de westkant van de stad op een prominente
plek aan de kruising van Yartsevskaya en
Rublevskoye. Dit ontwerp maakt Paul de
Vroom samen met Henk Bultstra en Bert Karel
Deuten van architectenbureau Sputnik. In hun
ontwerpstrategie gaan zij uit van het volledig
toegestane bouwvolume, aan vier zijden rond
een patio en snijden daar aan de zuidkant
twee wigvormen uit om te garanderen dat elk
appartement minimaal 2 uur zon per dag krijgt,
de standaard norm in Moskou.
Het ontwerp wint de tweede prijs, de eerste
prijs gaat naar de Architekten Cie en hun
project Van der Park wordt later dit jaar
opgeleverd. Desalniettemin verloopt in dit
project de samenwerking tussen de Vroom,
Bultstra en Deuten dermate goed, dat ze
sindsdien elk project samen doen. Ze hebben
alle drie een voorliefde om met typen en
modellen te ontwerpen en hun ervaring en
kwaliteiten vullen elkaar uitstekend aan. In

2016 fuseren beide bureaus tot Team Paul
de Vroom + Sputnik (TPDVSP). Met een team
van acht mensen werkt het bureau vanuit
Rotterdam vooral aan stedenbouwkundige en
woningbouwprojecten, niet alleen in Moskou,
maar ook in Nederland en Indonesië. De
Moskouse ontwerpen zijn meestal in opdracht
van Krost, maar ook andere ontwikkelaars
weten het bureau te vinden, zoals de reeds
vermelde PIK-Group in 2014 en PSN-Group in
2017.

Dutch House
In 2015 wordt TPDVSP uitgenodigd een
ontwerp te maken voor een project met
360 appartementen in twee woontorens
met parkeergarage in Moskou. De Vroom
licht het ontwerp toe: ‘De vraagstelling van
opdrachtgever Krost was: maak een Hollands
gebouw. Als antwoord hierop zochten wij
inspiratie in de Amsterdamse School, omdat wij
denken dat deze stroming veel verwantschap
heeft met de Russische ziel. De vormgeving,
materialisatie en detaillering kan gezien worden
als een referentie aan de architectonische
principes van de Amsterdamse School, maar
dan wel heel duidelijk als een hedendaagse
interpretatie hiervan.’ Dit is goed terug te
vinden in de plastische gevels met ronde
erkers en de detaillering van het metselwerk.
Bultstra vult aan: ‘Aanvankelijk dachten
we aan ronde balkons, maar aangezien in
Rusland balkons vaak door de bewoners zelf
dichtgezet worden, met een rommelig resultaat,
hebben we ze omgevormd tot erkers, die zijn