Architectuur
op het strand
De angst voor ‘Knokse toestanden’ langs de Nederlandse
kust is groot. Toch verschijnen er steeds meer permanente
gebouwen op het strand en worden er in het voorjaar
overal strandslaaphuisjes geplaatst. Minister Melanie
Schultz veroorzaakte eind vorig jaar veel onrust met
haar plan om het bouwverbod langs de kust op te
heffen. Massaal protest leidde ertoe dat ze haar voorstel
parkeerde. Valt de strandbeleving te bewaken?
De door zon, zout en zand aangetaste kiosk verdwijnt op steeds meer plekken langs de
Nederlandse kust. Ook bij Cadzand in Zeeuws-Vlaanderen maakte De Zandgolf, een eenvoudige
houten strandkeet, plaats voor Strand Ruig, een strak vormgegeven strandpaviljoen. Een
permanent gebouw: elk najaar afbreken en in het voorjaar weer opbouwen hoeft niet meer.
‘Dat geeft de ontwerper aanzienlijk meer mogelijkheden’, erkent Hans-Jurgen Rombaut van
architectuurbureau Wonka, die paviljoen Strand Ruig ontwierp. ‘Maar we moeten ons van die
vrijheid ook weer niet al teveel voorstellen’, nuanceert hij direct. De gemeente Sluis, waar dit stuk
kust onder valt, geeft weliswaar toestemming voor een beperkt aantal permanente gebouwen, er
zijn duidelijke randvoorwaarden. Metselen of in beton bouwen mag absoluut niet. En bouwwerken
moeten worden ‘opgetild’, zodat zand en water er eventueel onderdoor kunnen stuiven en spoelen.
‘Bij een grote storm, een calamiteit, zou het paviljoen idealiter uit elkaar moeten vallen.’ Het schuim
heeft al wel tegen de korven gestaan, maar verder is het water nog niet gekomen.
Basaltdijken
Rombaut koos voor schanskorven die hij met basaltbreuksteen vulde, een duidelijke referentie
aan de basaltdijken die de kust beschermen. Het paviljoen (houtskeletbouw) werd gefundeerd op
geschilde eiken palen. Hij koos duidelijk niet voor de traditionele strandarchitectuur van visnetten,
juttersvondsten en verweerd hout. ‘Ik wilde geen cliché strandpaviljoen.’ Er staat nu een gekanteld
volume, dat, licht de architect toe ‘uitdrukking geeft aan de weerselementen die op het strand
heersen’. ‘Met grote openingen in het dak boven het terras. Constructief noodzakelijk, want de wind
moet weg kunnen, maar het zorgt ook voor een mooi spel met zon en schaduw.’ Bovendien kunnen
bezoekers zo kiezen voor een plek in of uit de zon. Om de massaliteit van zo’n strandterras te
voorkomen die hij zelf als klant vervelend vindt, splitste hij de buitenruimte in drie aparte terrassen,
die nu als brede trappen naar zee aflopen. Je kunt als bezoeker meer een favoriet plekje zoeken
en het zorgt voor meer dynamiek in het ontwerp, is de achterliggende gedachte.
Paviljoen Puur
Strand Ruig
BOUWEN AAN DE KUST
19 ArchitectuurNL
18-19-20-21-22-23_kustarchitectuur.indd 19 13-06-16 11:57