We hadden een plan bedacht om nieuwe zwemlocaties te combineren
met waterkwaliteitscontrole, zodat zwemmers ook meteen weten hoe
schoon het water is. Daarvoor hebben we zwemvlonders ontworpen die
tegelijkertijd een meetstation zijn.’ Het ontwerp begon met een analyse
van het stroomgebied van de Rijn en het analyseren van de waterkwaliteit
en daaraan verbonden internationale samenwerking. ‘Daarvoor hebben
we digitale meettechnieken gebruikt. Dit spanningsveld tussen digitale en
analoge ontwerpmethodes is ons dierbaar.’
Industrieel erfgoed
Als een van de winnaars mocht RVDA het idee van zwem- en
meetplatforms pitchen bij belanghebbenden als de gemeente en
Waternet.’ Na – alweer – een stroperig proces van overleg en planning
opent deze zomer opent een pilotversie van deze Amsterdecks in
de Nieuwe Meer in Amsterdam-Slotervaart. ‘We zijn begonnen met
een analyse van de waterstroom in en rond Amsterdam. Vervolgens
hebben we in kaart gebracht wat de strategische plekken voor deze
zwemplatforms zijn.’ Uiteindelijk moet een netwerk van zwem- en
meetvlonders groeien die real-time weergeven waar en wanneer je kunt
zwemmen.’ Naast deze praktische functie verbeteren de Amsterdecks
het bewustzijn van de stadsbewoners over de waterkwaliteit. ‘Dat is de
maatschappelijke meerwaarde die we nastreven met onze projecten. Wij
willen als architect middenin de samenleving staan.’
In 2014 raakten ze ook weer betrokken bij de ontwikkeling van
het ENCI-terrein. ‘Gewoon door de stichting die belast was met de
gebiedsontwikkeling een mail te sturen met onze interesse.’ Vast stond
toen inmiddels al dat een deel van het complex in bedrijf blijft als
klinker maalfabriek. De achtergelegen steengroeve van 100 hectare
wordt ontsloten voor publiek als natuurgebied. De Vries: ‘De stichting
vertegenwoordigt vijf stakeholders: natuurorganisaties, gemeente en
provincie, omwonenden en de firma ENCI. Wij zijn als gebiedsarchitecten
de spil in dit krachtenveld en wegen alle belangen af. Dat is een… euh
delicaat proces.’ Rademacher, lachend: ‘We beheersen inmiddels zelfs het
gebiedsjargon.’ Natuurlijk is het soms lastig om telkens weer alle voors
en tegens af te wegen. ‘Maar dialoog is een vereiste bij ontwerpen in de
publieke ruimte.’
Een uitdagende opgave was het definiëren van het landschap
van de steengroeve. ‘Dit landschap is niet alleen enorm maar ook
continu veranderd door de afgravingen. Is het een geologische veld
3
1. Luikerweg en platform. Op de rand van de ENCI groeve waar het
Pieterpad eindigt, heeft RDVA met simpele middelen de kwaliteiten van
deze unieke locatie benadrukt. Door middel van hellende paden, betonnen
wanden en bossages is de plotselinge ontdekking van het immense
groeve landschap geënsceneerd. In de losse zand- en grindlagen is beton
gebruikt en in de stabielere kalksteen staal. De stalen trap loopt langs
een steile wand waar fossielen van een 60 miljoen jaar oude zeebodem
zichtbaar zijn. De trap opende in april 2017. 2-4. Overgangszone. In 2018
stopt de ENCI (Eerste Nederlandse Cement Industrie) met het delven van
mergel uit de Sint Pietersberg in Maastricht. De immense groeve wordt
getransformeerd in een natuurgebied. Het bedrijventerrein wordt een
innovatieve cementcampus. In een overgangszone komen de tegenstrijdige
werelden van industrie en natuur bij elkaar. RDVA ontwierp hiervoor een
landschapspark. De basis is gelegd door de graafmachines van de ENCI
in te zetten om hoogteverschillen te creëren die de vlakte van 3.5 hectare
organiseren en diversificeren. Deze landschappelijke gravure vormt een
route die imponerende vergezichten afwisselt met intiemere verblijfplekken.
47 ArchitectuurNL
4
44-45-46-47-48-49_platform.indd 47 12-06-17 15:07
