Creatieve vernieuwers vormen sinds 2018 een community
in de voormalige energiecentrale van Philips op Strijp-T in
Eindhoven. Gebouw TR, de oude Philipsbenaming, is dan ook
omgedoopt tot Innovation Powerhouse. Atelier van Berlo,
Eugelink Architectuur en De Bever architecten haalden
het gebouw leeg, maakten nieuwe verdiepingsvloeren rond
een grote vide. Nieuwe daklichten en glaspuien brengen
daglicht tot diep in het bruisende bedrijfsverzamelgebouw.
De voormalige energiecentrale is in vier fases gebouwd tussen 1953 en 1972 en leverde elektriciteit
aan de Philips fabrieken op Strijp R, S en T. In de laagbouw stonden de turbines en de generatoren,
de smalle hoogbouw diende voor het transport en de stort van de kolen en in een derde volume
aan de noordzijde stonden de stoomketels. Direct daarachter staan robuuste 76 meter hoge
tweelingschoorstenen voor afvoer van de rookgassen. De ketels werden aanvankelijk op kolen
gestookt en later op olie en gas. Door die wijziging waren de hoge kolenstortkokers bij de laatste
twee fases niet meer nodig. In 1972 besloot men alleen het noodzakelijke lagere volume te
bouwen, waardoor het oorspronkelijke ontwerp van architect C. Last uit 1953 onaf bleef.
Initiatiefnemer VanBerlo
Designbureau VanBerlo herkende al vroeg de potentie van dit iconische gebouw, als broedplaats
of powerhouse voor hun eigen kantoor en andere innovatieve ontwerp- en technologiebedrijven.
Deze visie op co-creatie en innovatie vormde een belangrijk uitgangspunt voor het
transformatieontwerp, naast behoud en versterking van de architectonische kwaliteiten van het
gebouw.
In 2011 vroeg Ad van Berlo architect Margriet Eugelink om te onderzoeken hoe je zo’n programma
in de energiecentrale zou kunnen integreren. Eugelink: ‘Het gebouw bestond uit hoge ruimtes
met enorme turbines erin. Buiten de begane grond en de eerste verdieping ontbraken
verdiepingsvloeren. Voor het onderhoud waren er hoger in het gebouw platforms bereikbaar via
een trappenhuis en loopbruggen. Daar waar nodig voor het onderhoud en de bediening van de
machines, waren in de bakstenen gevels stalen vensters aangebracht. Het gebouw heeft een
robuuste betonconstructie waaraan stalen hijsbalken en betonnen stortkokers bevestigd waren.’
Het gebouw was sinds 2011 van de gemeente en na een ingewikkelde asbestsanering verkoopt de
gemeente gebouw TR aan Geva voor herontwikkeling.
Ontmoeten en inspireren
In 2015 maken drie architecten in opdracht van Geva een ontwerp voor de transformatie: Janne
van Berlo (Atelier Van Berlo), Margriet Eugelink (Eugelink Architectuur) en Stefan de Bever (De
1. Aan weerszijden van het hoge middendeel is
een lichtstraat, op de 3e verdieping boven de
centrale vide, en aan de noordzijde op de 5e
verdieping. 2. De transformatie voltooit de
contouren van het ontwerp uit 1953 in de vorm
van een open stalen structuur. 3. Innovation
Powerhouse is de entree tot Strijp-T, rechts het
Klokgebouw. 4. Aan de noordkant wordt de
symmetrie voltooid door een moderne uitbouw
met strak gedetailleerde puien in aluminium en
glas • Foto’s Tycho Merijn i.o.v. Atelier Van Berlo.
Innovation
Powerhouse
2
1
TransformaTie
20ArchitectuurNL
20-21-22-23_gebouwtreindhoven.indd 20 06-06-19 10:13
