Toegankelijk
ontwerpen
uit noodzaak
Vroeger was toegankelijk ontwerpen een verplicht nummer
vanuit het Bouwbesluit voor architect Ed. Bijman. Hij zag
het Handboek Toegankelijkheid eerder als last dan als iets
belangrijks. Totdat hij negen jaar geleden door een ongeval
een dwarslaesie opliep en in een rolstoel belandde. Dat
heeft zijn kijk op architectuur voorgoed veranderd. Nu zet
hij zijn ontwerptalent in om de omgeving van mensen met
een beperking zo toegankelijk mogelijk te maken.
Architect Ed. Bijman was eind jaren 80 met
vier medestudenten oprichter van Heren 5
architecten. Een bureau dat groot werd in de
woningbouw. In 2010 telde het bureau ruim
20 medewerkers en was de opdrachten-
portefeuille zeer breed.
Juni 2010 sloeg het noodlot toe. Op een
personeelsuitje klommen hij en zijn collega’s
op de afgezaagde boeg van een rijnaak met
een anker eraan die als monument op de kop
van de pier van de NDSM-werf in Amsterdam
was neergezet. Het leek een mooie plek voor
een groepsfoto. Bijman ging zitten op het
anker toen het hele gevaarte omviel. Bij die
val brak hij zijn rug. Hij hield er een volledige
dwarslaesie aan over. Door het ongeval is hij
voor de rest van zijn leven aangewezen op een
rolstoel.
Andere werkelijkheid
Het ongeluk kostte hem maanden
revalideren en eenmaal ontslagen uit het
revalidatiecentrum wilde hij weer fulltime aan
het werk gaan. Dat viel tegen. Hij kreeg te
maken met een compleet andere werkelijkheid.
‘Wat ik ontdekte, is dat het leven van iemand
in een rolstoel compleet anders is. Wat
bleek, was dat ik aan het ongeval nogal
wat collateral damage heb overgehouden.
Normale handelingen als toiletteren, wassen
en aankleden vreten nu tijd. Zo heb ik minstens
twee uur nodig tussen opstaan en in de auto
stappen op weg naar m’n werk, dat deed ik
vroeger in een half uur.’
Fulltime werken was niet meer vol te houden.
Daarom verliet Ed. Bijman in 2012 Heren 5
In Leiden ontwierp Bijman een appartement toegesneden op de zorgbehoeftes van de bewoonster
6ArchitectuurNL
06-07_edbijman.indd 6 06-06-19 10:11
