World Tree Model
Het World Tree Model brengt in beeld (Gardner
is immers architect) hoe vanuit het verleden
(Fruneaux is immers historicus) maatschappij,
innovatie en welbevinden zich tot elkaar
verhouden en zouden kunnen ontwikkelen.
Met een knipoog naar het World 3 Model
waarmee de Club van Rome in 1972 de
grenzen aan de groei onder de aandacht
bracht, is de mensheid onderverdeeld in
tijdvakken en kennisvelden. Het model van
Studio Monnik is een selectieve, maar niet
willekeurige, verzameling gebeurtenissen, die
de discussie op scherp zet. Precies dat maakt
het tot een krachtig speculatief instrument (zie
de voorspelling aan het begin van dit stuk).
‘Dit model onderscheidt ons van futuristen,
trendwatchers, doemdenkers en technologie
goeroes. Het stelt ons in staat om ons op een
positieve manier te verhouden tot het heden,
en alle krachten die nu spelen te extrapoleren
naar toekomstscenario’s voor verschillende
vakgebieden. Door die scenario’s om te
zetten in verhalen kunnen we mogelijkheden
onderzoeken vanuit heel veel verschillende
wereldbeelden.’
Amsterdam 2089
Om speculaties te kunnen testen, is het
belangrijk af en toe een scenario te bevriezen.
Wat Studio Monnik niet doet in sessies met
commerciële opdrachtgevers, doen ze wel
op eigen titel in conceptuele projecten, zoals
bijvoorbeeld in de geïllustreerde encyclopedie
Amsterdam 2089. In dit project laat Monnik
zien hoe bepaalde ontwikkelingen met
betrekking tot inclusiviteit, circulariteit, politiek
en menselijke behoeften in Amsterdam
vorm zullen hebben gekregen in 2089.
‘Onze benadering is altijd holistisch. Andere
toekomstscenario’s zijn vaak hoofdzakelijk
gebaseerd op technische mogelijkheden
omdat deze makkelijker te voorspellen zijn,
maar juist ethische opvattingen bepalen
welke technologie we wel en niet wenselijk
zullen gaan vinden. Niet alles wat kan, hoeft
immers ook te gebeuren. Daar zijn we zelf bij.’
Amsterdam 2089 zal in detail verbeelden hoe
de toekomst er op concrete locaties, zoals
Leidseplein, Havengebied, Schiphol, of een
‘gewone’ woonwijk uit zal zien. Maar bevat ook
scenario’s die de beperkingen van menselijk
handelen laten zien.
3. Amsterdam 2089 is een ontwerpend
onderzoek met als thema een holistisch
toekomstbeeld van een duurzame en inclusieve
stad. Het bestaat uit een stripverhaal over
een Amsterdamse familie in 2089 en een
geïllustreerde encyclopedie die dient als een
verdieping en onderbouwing van hoe deze
toekomstige wereld eruit kan zien. Het boek
toont de diverse kanten van een toekomstige
samenleving: van het straatbeeld tot de
staatsinrichting; van de economie tot het sociale
leven; van de institutionele en technologische
infrastructuur tot de individuele levensloop. Het
is een samenwerkingsproject van striptekenaar/
illustrator Jan Cleijne en Studio Monnik.
Verwachte publicatie: januari 2020. 4. Ideeën
over sociale status zijn in het World Tree
Model indicatoren van waar de wereld heen
beweegt. Sociale status is immers veranderlijk
en afhankelijk van het dominante mens- en
wereldbeeld binnen een cultuur of groep.
IK VERDIEN WAT IK HEB
IK BEN BELASTINGBETALER
IK MAAK GOEDE KEUZES
IK BEN ONAFHANKELI JK
IK HOUD VAN WAT IK DOE
IK BEN EEN LEVENSKUNSTENAAR
IK LEER CONTINU
IK HEB EEN BI JZONDER VERHAAL
J I J DOET NIET WAARVAN JE HOUD
JI J DOET HET VOOR HET GELD
JI J WERKT NIET HARD
JI J BENT EEN UITKERINGSTREKKER
J I J MAAKT SLECHTE KEUZES
J I J VOELT JE NIET VERANTWOORDELI JK
IK BEN MI JN GENEN
IK BEHEER MI JN ERFENIS
IK HEB RECHTEN
JI J MOET VERZORGD WORDEN
JI J BENT MOREEL MINDER
J I J BENT ER OM MIJ TE DIENEN
JI J WEET WAT JE WIL
J I J DOET ALLEEN MAAR INTERESSANT
JI J HEBT VEEL TALENT
JI J BENT AUTHENTIEK
J I J VERDIENT MEER
J I J HEBT EEN BETER LEVEN
JI J HEBT MEER OMDAT IK MINDER KRI JG
J I J BENT SLIMMER DAN IK
J I J HEBT BETER BLOED
JI J WIL MI J UITROEIEN
IK DOE GENERIEK WERK
MIJN WERK IS NIET UITDAGEND
IK DOE NIET WAT IK ECHT ZOU WILLEN DOEN
IK VERDIEN TE WEINIG
IK BEN VERVANGBAAR
IK HEB WEINIG TE KIEZEN
IK BEN AFHANKELI JK
MI JN AFKOMST IS MINDER WAARD
IK HEB NIET DE JUISTE PAPIEREN
IK HEB PLICHTEN
IK BEN GEMARGINALISEERD
HOMO ROMANTICUS
DE BETEKENISZOEKENDE MENS
HOOG ZELFBEELDPERCEPTIE PERCEPTIE
PERCEPTIE PERCEPTIE
PERCEPTIE PERCEPTIE
ZELFBEELD
ZELFBEELD
LAAG
HOOG LAAG
HOOG LAAG
HOMO ECONOMICUS
DE GEWIN ZOEKENDE MENS
HOMO NOBILES
DE BEVOORRECHTE MENS
DRIE MENSBEELDEN
WORLD TREE MODEL — SOCIALE STATUS
64ArchitectuurNL Tekst Indira van ’t Klooster Beeld Studio Monnik en Jan Cleijne
62-63-64-65-66_monnik.indd 64 06-06-19 10:18
