ArchitectuurNL 04 2016 – pag. 62

ArchitectuurNL 04 2016 – pag. 62

Door: | 29-04-2021

4 5

6

op te doen bij het werken aan een prijsvraag.’
Maar belangrijk is wel dat het lab zelfstandig is.
‘Als het alleen maar op bestelling proefjes doet,
dan blijft echte vernieuwing uit.’
Wellicht dat Benthem Crouwel ook nog
andere partijen bij het onderzoek betrekt,
zoals ingenieursbureaus als Deltaris en Arup,
die nu ook al waren betrokken. ‘Ook moet
er ruimte zijn voor onderzoek in opdracht
van externe partijen, bijvoorbeeld industriële
en commerciële partners of juist met
universiteiten.’
Naast het generen van ideeën heeft Forces
of Architecture ook positieve neveneffecten.
De twee externe werknemers hebben
inmiddels een contract bij Benthem Crouwel
aangeboden gekregen. Een van die twee
was een kunstenaar. ‘Een onverwachte maar
zeer waardevolle aanvulling op ons team,
die we anders misschien niet zo snel hadden
gevonden.’ Ook draagt het lab bij aan de
profilering van het kantoor, aldus Crouwel.
‘We hebben al een naam met innovatieve
gevelontwerpen, bijvoorbeeld door het
Stedelijk Museum en het Sandberg Instituut
van de Rietveld Academie. Zo’n vrijplaats voor
experiment en inspiratie is van onschatbare
waarde voor de innovatieve uitstraling van een
bureau.’

Zeven installaties
De onderzoeksresultaten van de afgelopen
negen maanden zijn samengevat in zeven
installaties die zijn gedocumenteerd op de
website www.forcesofarchitecture.com. Naast
Color Changing, Lightwall en Charcoal is dat
Tectonics, de bak met gekleurde vloeistoffen
die golven op een trilplaat. ‘Een onderzoek met
urgentie, gezien de toenemende aardbevingen
in Groningen’, zegt Crouwel. ‘Maar met
aardbevingen worden de toepassingen al snel
heel technisch, met ook nog eens het risico
dat het al eens gedaan is. Daarbij wordt de
zoektocht dan zo oplossingsgericht. We willen
nou juist vrij blijven.’
Water is ook een urgent thema maar biedt
wel volop aanknopingspunten voor vervolg.
‘Meandering is een onderzoek naar hoe
regenwater zichtbaar kan worden gemaakt.’
In een glasplaat zit een patroon dat lijkt op de
grillige structuur van kloven in uitgedroogde
aarde. Water sijpelt langzaam door het patroon
naar beneden. ‘Dit idee gaan we verder
uitwerken voor een opdrachtgever in Australië,
waar door watergebrek elke regendruppel
moet worden opgevangen.’

Meer gericht op Nederland is Waterexpanding,
een onderzoek naar materialen die zich juist
uitzetten bij contact met water. ‘Daarmee zou
je bijvoorbeeld een ademende gevel kunnen
maken die zich bij regen vanzelf sluit.’

Inspirerend interdisciplinair
Inspirerend was de wisselwerking tussen twee
disciplines. ‘Een ontwerper is meer hands-on’,
zegt Van der Wiel. ‘Een materiaalvondst kan ik
vrij eenvoudig uitwerken tot een meubel. Bij
architectuur zijn er meer randvoorwaarden. De
krachten zijn groter, de constructie is complexer
en ook kosten spelen een grotere rol. Maar
dat is juist leerzaam.’ Bovendien hebben
beide disciplines zich de afgelopen periode

enorm verbreed, gaat Crouwel verder – de
twee voelen elkaar inmiddels moeiteloos aan.
‘Architectuur is meer dan alleen gebouwen.’
Van der Wiel werkte eerder ook al samen met
de jonge modeontwerpster Iris van Herpen,
voor wie hij een jurk vervaardigde van siliconen
die door magneten in een grillige vorm werden
getrokken.
Van der Wiel en Crouwel behoren tot
verschillende generaties. Benthem Crouwel
bestaat sinds 1979; Van der Wiel studeerde
in 2011 af aan de Rietveld Academie. ‘Maar’,
verzekert Crouwel, ‘dat speelde geen enkele
rol. De nieuwsgierigheid was daarvoor te groot.
En is dat nog steeds. We gaan hoe dan ook
door met Forces for Architecture.’

62ArchitectuurNL Tekst Jeroen Junte

60-61-62-63_forcesofarchitecture.indd 62 22-08-16 14:53

Gerelateerd