De nieuwe prijs, een initiatief van Guus van
Maarschalkerweerd en Jeroen van Oostveen, is
anders dan andere prijzen. Zij willen niet zozeer
het eindresultaat: een esthetisch gebouw,
interieur of mooi product belonen, maar vragen
aandacht voor de kracht van creativiteit.
Ze zetten de mensen achter een bijzonder
project of samenwerking in de schijnwerpers.
De Creative Heroes Award eert de creatieve
geesten die anderen inspireren, een probleem
oplossen, visie, ondernemerschap en
vakmanschap als eigenschappen bezitten, of
geoliede samenwerkingen tot stand brengen.
De vijftienkoppige vakjury beoordeelde
ruim 200 inzendingen op maatschappelijke,
economische en sociale aspecten, zoals de
mate van impact, innovatie en toegevoegde
waarde. Het leverde zestig genomineerden
en twaalf winnaars op. Bekende namen, maar
evengoed verrassende en zelfs onbekende
kanshebbers.
Zo’n uitgangspunt vraagt om een andere
manier van denken. Peter de Winter,
hoofdredacteur van ArchitectuurNL en
jurylid in de categorie Architectuur: ‘Het
mooie van de Creative Heroes Award is dat
projecten die nooit een kans hadden gemaakt
omdat het bijvoorbeeld geen spectaculaire
gebouwen betreft, nu wel worden gelauwerd
vanwege het feit dat ze echt het verschil
maken. De bedenkers en makers lossen een
maatschappelijk probleem op, bevorderen
sociale interactie of zijn zeer vernieuwend.’
Woningbouwsysteem MOME
Zo werden in de categorie Architectuur
(Individu) Annet van Otterloo, Daan Bruggink,
Florian Idenburg, Roel Rutgers en Mark
Graafland genomineerd. Het was Roel
Rutgers die de overtuigende winnaar werd.
De architect, die negen jaar bij Paul de Ruiter
Architects werkte, vertrok in 2015 voor de
liefde naar Namibië. Hier keek hij goed
naar de lokale situatie en zag wat mensen
echt nodig hebben. Hij maakte gebruik van
onbenutte kansen en zette het duurzame
en betaalbare woningbouwconcept MOME
housing op, een modulair woningsysteem
gemaakt met eenvoudig en snel te installeren
composiet sandwichpanelen. MOME is
extreem water-efficiënt in productie en
constructie, en bovendien hebben de MOME
huizen de potentie om energie te besparen
en te genereren met een plug & play
toepassing van zonnepanelen, zonneboilers
en watervriendelijke toiletten. Maar de
architect bedacht niet alleen slimme panelen
waarmee bewoners modulaire huizen kunnen
bouwen als een flexibel en hoogwaardig
alternatief voor de sloppenwijken van
Namibië, hij denkt ook na over hun financiële
zekerheden zoals de hypotheek en andere
financieringsmogelijkheden. Zijn project, dat
nog geen twee jaar bestaat, heeft nu al een
grote impact omdat hij een omvangrijke groep
minder bedeelde burgers in zuidelijk Afrika
daadwerkelijk vooruit helpt en daarmee de
woonmarkt en de economie een boost geeft.
New Horizon / Urban Mining
In de categorie Organisaties waren bouwbedrijf
Ursem, New Horizon, Odico (Jelle Feringa),
Netherland Aerospace Centre (Henk Hesselink)
en De Groene Grachten (Suze Gehem)
genomineerd. New Horizon / Urban Mining
werd tot beste organisatie uitgeroepen. Het
is een netwerkorganisatie die bestaat uit een
coalitie van vijf grote bedrijven die samen
hoofdaannemer zijn: Rexel, Stiho, ElektroNed,
Knauf, en Tétris. Met deze organisatievorm
kunnen ze snel en effectief tot noodzakelijke
schaalgrootte komen en worden ze niet
geremd door operationele beperkingen of
gevestigde belangen, menen ze. New Horizon
sloopt, hergebruikt het materiaal grootschalig
en past het creatief toe. New Horizon ziet de
stad als bron; de bebouwde omgeving is het
magazijn en zit vol bruikbare grondstoffen. De
jury was het erover eens dat het een behoorlijk
gewaagd, risicodragend project is van
ondernemers die de koppen bij elkaar staken
en aan de slag gingen met urban mining,
recycling en upcycling. Maar dat risico wilden
ze wel nemen omdat ze rotsvast geloven in
de circulaire economie als nieuw economisch
model.
Blue City 010
Arjan Gooijer van Van Schagen Architecten &
Opdrachtgevers, Bouw van Jou (Woonbedrijf
ieder1 en Johan Blokland van opZoom
architecten), Blue City (Yvette Govaart), NEZZT
(DEMEEUW, diederendirrix architecten), en
Bouwbedrijf Van de Ven & de Architekten
Cie waren genomineerd in de categorie
Samenwerkingen. Ook bij de onbetwistbare
winnaar Blue City 010 speelt de circulaire
economie een hoofdrol. Al gaat het hier niet
over slopen maar over oogsten.
De jury noemde het een mirakel dat het
voormalige Rotterdamse tropisch zwemparadijs
Tropicana is omgebouwd tot community based
broedplaats voor innovatieve bedrijven die zich
tussen de glijbanen en bubbelbaden hebben
gevestigd. Bedrijven die hun reststromen op
slimme wijze aan elkaar koppelen. Blue City
is met veel ‘Rotterdamse lef’ gefinancierd.
Met een nieuw duurzaam businessmodel
transformeren de initiatiefnemers met Yvette
Govaart als urban producer van Collective
Office for Urban Productions (COUP) Blue City
tot voorbeeldstad op basis van de circulaire
economie. Een stad waarin afval als grondstof
wordt gezien. Waar de koffiedrab uit een
nabijgelegen bar/restaurant gebruikt wordt voor
de champignonkwekerij en de champignons op
het menu van bar/restaurant komen te staan.
De bijenwas gaat naar de meubelmaker, van
het plastic afval worden nieuwe producten
gemaakt, groene gevels zorgen voor het
afvangen van fijnstof, en er wordt gekoeld met
Maaswater.
Als dit werkt hebben we nooit meer afval, zijn
we blij met koffiedrab en champignons en
groeit Blue City uit tot een omvang die nodig is
om nog meer impact te hebben.
De winnaars zijn allemaal creatieve helden die
bijzondere projecten realiseren gebaseerd op
duurzame businessmodellen die een grote
toekomst hebben.
creativeheroesaward.com
1. Roel Rutgers was de overtuigende indivuele creatief in de categorie Architectuur, met zijn duurzame en betaalbare woningbouwconcept MOME housing.
2. MOME is een modulair woningsysteem gemaakt met eenvoudig en snel te installeren composiet sandwichpanelen, bedacht als alternatief voor de
sloppenwijken in Namibië. Het project heeft nu al een grote impact. 3. Yvette Govaart, urban producer van Collective Office for Urban Productions (COUP)
is de drijvende kracht achter Blue City 010, winnaar in de categorie Samenwerking in Architectuur. 4 en 5. Het voormalige zwemparadijs Tropicana is
omgebouwd tot Blue City, een community based broedplaats voor innovatieve bedrijven die zich tussen de glijbanen en bubbelbaden hebben gevestigd. 6.
Op koffiedrab worden in Blue City paddenstoelen gekweekt die vervolgens in het restaurant geserveerd worden.
51 ArchitectuurNLTekst Viveka van de Vliet
CREATIVE HEROES AWARD
50-51_creativeheroes.indd 51 28-08-17 15:10
