Lichtkunst? Hij houdt er niet zo van, zegt Van der Geest eerlijk. ‘Ik beschouw al die projecties op
gebouwen meer als media.’ Maar, gevraagd naar wie hij dan wel al lichtkunstenaars beschouwt,
heeft hij onmiddellijk twee namen (‘mijn helden’) paraat: James Turrel en Olafur Eliasson. De
Amerikaan Turrel ontwerpt ruimtes in bijvoorbeeld één kleur, die kijkers de ruimte en het licht meer
bewust laten ervaren.
Turrels’ werk is in Nederland te zien in Museum Voorlinden in Wassenaar (Sky Space, een ruimte
met een vierkant gat in het dak) en in de duinen bij Den Haag, waar hij bij Kijkduin een enorme met
gras begroeide kom maakte, die bezoekers die bewust maakt van de lucht om hen heen: Hemels
Gewelf.
Eliasson is afkomstig van IJsland en wereldberoemd door zijn installaties met bijvoorbeeld
kunstmatige zonnen (was ooit groot succes in Turbine hal van Tate Modern in Londen) en artificiële
mist en watervallen. ‘Bij het werk van deze twee ontwerpers, verbleekt de rest. Festivals als Glow in
Eindhoven of het Amsterdam Light Festival gaan mijns inziens minder over kunst dan over vermaak
van mensen. En dat mag natuurlijk ook.’
Regisseur van het licht
Hij doet ‘sporadisch’ weleens iets in de
openbare ruimte, maar werkt voornamelijk
binnen. Van der Geest: ‘Ik wil mooie ruimtes
maken. Met licht de beleving van mensen in
een ruimte sturen.’ Hij voelt zich in interieurs
‘de regisseur van het licht’, zegt hij. ‘Overdag is
licht diffuus. Als er geen daglicht is, dan maak je
highlights, je licht sommige dingen uit en kiest
en benadrukt wat interessant is om gezien te
worden.’
Tijdens zijn carrière is er enorm veel veranderd
in de lichttechniek en Van der Geest is
inmiddels gespecialiseerd in alles wat met
leds te maken heeft. Het Van Gogh Museum
schakelde hem een paar jaar gelden in om
te bepalen welk type led er nodig was in het
Kurokawa paviljoen om de kleuren van de
kwetsbare schilderijen goed uit te laten komen.
‘Als je zegt te willen kiezen voor led, dan zeg
je eigenlijk nog helemaal niets. Bij een peertje
van 40 watt weet je wat je kunt verwachten.
Maar bij led gaat het wel om 12 verschillende
specificaties: kleurtemperatuur, kleurweergave,
levensduur, warmteontwikkeling: dat zijn
allemaal eigenschappen die je mee moet
wegen bij je keuze. Bij led moet je echt anders
leren denken.’
Human Lights Watch
Hij beschouwt de omschakeling naar led
louter vanwege milieu-motieven kritisch, en
zette met een aantal gelijkgezinden ‘Human
Lights Watch’ op, een club die het algehele
verbod op de gloeilamp een aantal jaren
geleden, afkeurde en voor meer onafhankelijk onderzoek van lichtkwaliteit pleitte. ‘Het gaat bij
leds vooral over energiezuinigheid. Maar je moet om iets te kunnen zeggen over duurzaamheid
ook naar bijvoorbeeld de productie kijken, die van leds is veel vervuilender dan van halogeen of
gloeilampen. Ik vind het een vorm van symboolpolitiek om gloeilampen helemaal te verbieden. Ze
stoten zelf immers geen CO2 uit. En het grote blauwe aandeel in led verlichting kan van invloed zijn
1. Pot van Aldo Bakker in tentoonstelling ‘Pause’
in ‘Le Grand Hornu’ Saint Ghislain (B) 2016.
2. Tentoonstelling ‘Mata Hari’ Fries Museum
Leeuwarden 2017. 3. Teylers Museum Haarlem,
wandvitrines prentenkabinet 2017. 4. Teylers
Museum expositie ‘Monsterdieren, echt of niet’
2018
2
3
4
35 ArchitectuurNL
LICHTONTWERP
34-35-36-37_licht.indd 35 27-08-18 15:11