Architect
Fons
Verheijen
krijgt
weer
gelijk:
nAturAlis
Verplicht
tot
rectiFicAtie
Zwijgafspraak Naturalis
In 2013 besloot het Naturalis in Leiden tot een uitbreiding en verbouwing van haar onderkomen
wegens ruimtegebrek. Architectenbureau Neutelings Riedijk Architecten kreeg de opdracht
voor een nieuw ontwerp voor het in 1998 geopende Naturalisgebouw. De architect van het
oorspronkelijke gebouw, Fons Verheijen maakte direct bezwaar tegen de plannen. Hij vond de
plannen een aantasting van zijn werk, en daarmee een inbreuk op zijn auteursrecht. Ondertussen
begon het Naturalis alvast met de verbouwingswerkzaamheden.
Schadevergoeding voor architect
Verheijen spande met succes een bodemprocedure en kort geding aan tegen het Naturalis. De
rechtbank was van mening dat de voorgenomen verbouwing van het Naturalis inderdaad een
aantasting vormde van het werk van Verheijen. Vervolgens werd in kort geding aan het Naturalis
een bouwstop opgelegd. Om verder uitstel en oplopende kosten te voorkomen troffen partijen een
schikking. Naturalis betaalde 1,5 miljoen euro schadevergoeding aan Verheijen en maakte haar
excuses voor de inbreuk op de auteursrechten van de architect.
Daarnaast werd er een zwijgafspraak gemaakt: geen van partijen zou buiten een gezamenlijk
persbericht publiekelijk nog inhoudelijke mededelingen doen over het geschil.
Overtreding zwijgafspraak
Anderhalf jaar blijft het stil rondom de architectonische rel, tot er op 2 juli 2018 een interview met
de algemeen directeur van het Naturalis, Edwin van Huis, in de Volkskrant verschijnt. In de aanloop
naar de opening van het vernieuwde Naturalis volgend jaar zomer blikt de Volkskrant terug op
de verbouwing en het conflict met Verheijen. Zo komt in het artikel aan bod dat het conflict met
Verheijen het bouwproces heeft vertraagd en veel geld heeft gekost, dat de ruzie vervelend was
voor Naturalis, dat Van Huis zichzelf achteraf niets kwalijk neemt en hij niet meer rekening had
moeten houden met de rechten van Verheijen.
Dit is tegen het zere been van Verheijen. En Verheijen krijgt weer gelijk. Volgens de rechter moet
de zwijgafspraak tussen Verheijen en het Naturalis ruim worden uitgelegd. Het was voor Verheijen
belangrijk dat de beeldvorming over het geschil recht zou doen aan de werkelijke gang van zaken.
Om die reden was in het gezamenlijke persbericht, dat beide partijen naar buiten toe hebben
gecommuniceerd, opgenomen dat Naturalis zelf risico nam door met de verbouwing te starten
zonder de bodemprocedure af te wachten.
Doordat dit in het interview in de Volkskrant niet is benoemd, bestaat het risico dat er voor Naturalis
een gunstiger beeld van het geschil ontstaat dan uit het volledige persbericht naar voren komt.
Daarmee is Naturalis haar zwijgafspraak niet nagekomen en vindt de rechter een rectificatie
passend. Zowel op de eigen website van Naturalis als die van de Volkskrant moet een rectificatie
worden geplaatst.
RECHT VOLGENS RUBY
39 ArchitectuurNLTekst Ruby Nefkens, advocaat intellectueel eigendom, ICT, design, architectuur, kunst, media
Als architect, of als auteursrechthebbende, wil je niet
dat iemand jouw werk zomaar wijzigt of gebruikt. Daar is
op grond van het auteursrecht toestemming voor nodig.
Bovendien moeten afspraken, die in het kader van een
conflict zijn gemaakt, worden nagekomen. Een zaak waarin
het niet liep zoals zou moeten, en die recent in het nieuws
is gekomen, is een vervolg op de Naturalis-zaak, waarin de
aanbouw/verbouwing van Naturalis de hoofdrol speelde.
39_ruby.indd 39 27-08-18 11:57
