ArchitectuurNL 04 2019 - pag. 15

Architect on wheels
Ontwerp een minimalistische doos gerealiseerd tegen een strak budget, dat was de

opdracht die Courage architecten kreeg voor de nieuwe showroom annex werkplaats

voor een BMW motordealer in Elst. De directie was zo enthousiast over het ontwerp

dat Lars Courage ook opdracht kreeg twee R9T BMW’s te transformeren tot exclusieve

straatmachines. Een droomopdracht voor deze architect annex motorliefhebber.

Een showroom annex motorwerkplaats
ontwerpen, was een opdracht die architect
Lars Courage als motorliefhebber op het lijf
geschreven is. De gewenste uitstraling in staal,
glas en zwart zijn de materialen en kleuren
waar de Apeldoornse architect bij voorkeur zijn
gebouwen uit samenstelt. ‘Black is not a colour
but a way of life’, is zijn levensmotto.
Courage wilde in zijn ontwerp meer aandacht
geven aan het hart van de organisatie: de
werkplaats. Hij vertaalde dit in een strakke
doos die de bezoeker ruim zicht geeft op de
werkplaats. ‘Meestal is die weggestopt achter in
een gebouw. Hier trekt de werkplaats evenveel
aandacht als de showroom. Motorliefhebbers
hebben zo direct zicht op wat de monteurs
doen met hun ‘troetelkindje’ en dat – ik spreek
uit ervaring – vinden ze prettig.’
Gevolg van al die openheid is dat de werkplaats
er spic en span moet uitzien. ‘Dat was wel
even wennen, maar de sleutelende monteurs
krijgen nu de aandacht die ze verdienen.
Bovendien hebben we het dak ruim voorzien
van Solatubes zodat alle motoren baden in het
daglicht. Ook dat zie je zelden. Het daglicht
komt meestal alleen van opzij en wordt
aangevuld met kunstlicht.’
Een grote etalage op de eerste verdieping
trekt de aandacht van de voorbijgangers. De
grote glazen gevel in combinatie met zwart
staal kreeg als finishing touch een afbeelding
van een conceptdesign van BMW die oplicht
wanneer er licht op schijnt. Een echte eye-
catcher voor het pand.

Minimale middelen
Volgens Courage waren zijn opdrachtgevers
zeer gecharmeerd van wat hij met minimale
middelen in Elst wist te bereiken. Aan het

nieuwe onderkomen van 1.250 vierkante
meter hing een prijskaartje van 1.1 miljoen
euro all-in. ‘Kennelijk snappen we goed wat
budgetgestuurd bouwen is. En ja, dat smaakte
zeker naar meer…’
Dat ‘meer’ kwam uit onverwachte hoek.
Opdrachtgever Simako-BDM was zo onder
de indruk van het nieuwe gebouw dat ze hem
vroegen twee modellen van de R9T BMW
boxer te restylen: een R9T Urban GS, een
terreinmotor, en een R9T Classic racer. Een
droomopdracht voor de architect/motorrijder.
Hij had al eens eerder motorfietsen een
upgrade gegeven. Dat ging o.a. om een
Yamaha MT01 die hij voorzag van een OS-kit en
een nieuw ontwerp in het spuitwerk.
‘Fantastisch om te doen. Wat is er nou mooier
dan van een gave motor een waanzinnig gave
motorfiets te maken? Dat is voor Simako twee
R9T Specials maken. Wat de opdracht extra
bijzonder maakt, is dat Nederland nog niet echt
een land is van motoren verbouwen en dat
geldt zeker voor officiële dealers.’

Clean and slick
Een motor customizen kan je op verschillende
manieren aanpakken’, zegt Courage. ‘Je
kunt naar analogie van architectuur kiezen
voor een radicale aanpak met extreem dure
componenten. Dat is geen kunst, maar een
kwestie van voldoende budget. Mijn voorkeur
gaat echter uit naar een zo clean and slick
mogelijke benadering. Ik wil met minimale
middelen en ingrepen een maximaal effect
sorteren. Inderdaad, net zoals ik architectuur
benader.’
Daar komt bij dat Courage ‘ontworpen
imperfectie’ nastreeft. ‘Het gaat om handwerk
en dat hoeft niet 100 procent perfect te zijn. Als

je het te glad wilt maken, verliest een ontwerp
zijn eigenheid. In ambachtelijk handwerk zit
namelijk altijd een kleine imperfectie en juist
zo’n ‘weeffoutje’ geeft een handgemaakte
motorfiets iets menselijks. Als je dat niet kunt
waarderen, moet je een motor af fabriek kopen.’

Kijken als estheet
Voor Lars Courage is het eerder logisch dan
vreemd dat een architect een motorfiets onder
handen neemt. ‘Ik heb geleerd te kijken als
estheet. Zo kijk ik naar gebouwen en naar de
gebouwde omgeving en zo kijk ik dus ook
naar een motorfiets. Juist door met vreemde
ogen naar het frame, de tank en de wielen
te kijken, ontdekte ik in de BMW’s bepaalde
lijnen die andere mensen wellicht niet zien. En
dat betekende niet dat succes op voorhand
verzekerd was. Om van deze ontwerpopdracht
een succes te maken, moest ik opnieuw
veel leren. Domweg omdat ik nog nooit een
boxermotor onder handen genomen heb.’
‘Door te kijken naar wat je voorhanden hebt,
ontdek je wat de lijn is van die machine.
Vervolgens vraag je je af wat je met lichte
ingrepen kunt bereiken. Op een gegeven
moment ontdek je dan wat een soort surplus
is van wat het ontwerp zou kunnen zijn. Ik
heb nergens de zaag in gezet, maar door
eenvoudige zaken als het kleurenspel, de
uitlaat, de luchtfilters en de kleurstelling aan
te passen er een brute machine van weten
te maken. De crux zat ’m in het wisselen
van de identiteit van het racekontje en het
offroadrekje.
De officiële presentatie is op 28 september
tijdens het Pure and Crafted Festival in
Amsterdam. Daar zullen de BMW metamorfoses
aan een breed publiek getoond worden.