Doen wat ik wil
Caroline Bijvoet studeerde architectuur in Delft en leerde het vak onder meer bij D.A
Studio Praag, cepezed en QWA Rotterdam. In 1995 begon zij voor zichzelf en vorig jaar
startte zij samen met Michel Tureay het bureau Urban Match. Sinds 2003 hanteert zij als
de tijd het toelaat de schilderskwast. Het kunstenaarschap was voor haar een bevrijding
van het dwingende metier dat architectuur soms kan zijn. Het resulteerde vooralsnog in
exposities in Rotterdam en Parijs.
Architectuur gaat volgens Caroline Bijvoet
van Bijvoet architectuur & stadsontwerp over
beleving van ruimte. Een mooie doorkijk
vanaf een bepaald punt, verrassende details,
een bijzondere lichtinval, of spelen met een
illusie. Het gaat er in haar ogen om de ruimte
zo in te kaderen dat deze maximaal voldoet
aan de wensen en verwachtingen van de
opdrachtgever. Daarom werkt ze liefst samen
met een multidisciplinair team. Vakmensen
zoals een aannemer, een constructeur of
timmerman bedenken soms de prachtigste
oplossingen voor ingewikkelde problemen.
Aan de basis van Urban Match (begin 2015
opgericht door ontwikkelaar Michel Tureay en
Caroline Bijvoet) ligt de gedachte dat na zeven
jaar crisis in de bouwsector de tijd rijp was voor
een nieuwe vorm van stedelijke ontwikkeling.
Urban Match richt zich daarbij op plaatsen voor
ontmoeting in de stedelijke omgeving. Dat kan
een zorgcafé voor ouderen zijn, maar ook een
sportgebouw voor de jeugd, een buurtpark of
een strandboulevard. Wat Bijvoet met dit bedrijf
wil, is verbinden en komen tot wat kan, maar er
nog niet kwam.
Het is dus niet vreemd dat tekenen en
schilderen lange tijd iets bleef dat Bijvoet erbij
deed naast haar werkzaamheden als architect
en stadontwerper. Maar soms kruipt het bloed
waar het niet gaan kan. De schilderkunst bleef
lonken en nu staat ze minimaal één dag per
week achter de schildersezel.
Bevrijding
Caroline Bijvoet aarzelt hardop te zeggen dat
ze naast architect ook schilder is. Het blijft
namelijk ontzettend schipperen met tijd om
artistieke ambities te combineren met de harde
werkelijkheid van de dagelijkse ontwerppraktijk.
Toch wordt schilderen steeds belangrijker voor
haar ‘Ik kom steeds meer tot de ontdekking dat
ik met schilderen kan doen wat ik wil. Als ik met
een schilderij bezig ben, ben ik niet gebonden
aan een opdrachtgever, ik kan m’n eigen
fantasie en verbeelding de vrije loop laten. Dat
is voor mij een enorme bevrijding. Als ik sta te
schilderen voel ik me een bevoorrecht mens. Ik
mag dit doen omdat ik het wil.’
Met een schilderskwast creëer je dingen die
je als architect niet kunt maken. Letterlijk.
‘Bij architectuur zijn er altijd de praktische
zaken waar je rekening mee hebt te houden.
Ontwerpen gaat over perspectief, zwaartekracht,
vormen die wel of niet kunnen en dat er maar
één zon is. Bij schilderen kan je weglaten wat
je niet aanstaat of toevoegen wat je mist. Jij en
niemand anders bepaalt de sfeer, de lichtval en
de emotie die een compositie oproept.’
Achterkant van de stad
Schilderen is inmiddels het stadium van
vrijblijvend hobbyisme ontstegen. Bijvoet
had in het voorjaar van 2014 haar eerste
expositie in Rotterdam. Een vriendin zag
haar werk en attendeerde haar op de vrije
exposities in Meudon bij Parijs. Dat bleef niet
zonder succes. Ze verkocht drie doeken in de
lichtstad. Vorig voorjaar vond Caroline Bijvoet
aansluiting bij een bevlogen multidisciplinaire
kunstenaarsgroep in Rotterdam. Gezamenlijk
onderzochten zij hun fascinatie voor de
achterkant en de gelaagdheid van de stad. Die
zoektocht leidde tot de expositie ‘De achterkant
van Maaskant’ die afgelopen juni onderdeel
was het architectuurfestival ZigZagCity.
Bombardement
Opmerkelijk in haar oeuvre is de serie van
veertien schilderijen die ze maakte van
Rotterdam na het bombardement. ‘Ik zag er een
filmpje van op mijn laptop. Kleine plaatjes die
me direct fascineerden omdat ze zo goed laten
zien hoe vervreemdend een kapot gesmeten
stad werkt. Ik ben toen ook het merkwaardige
‘dubbele’ van Rotterdam beter gaan begrijpen.
Voor de oorlog had de stad een zekere
verfijning die na de wederopbouw nooit
helemaal is teruggekomen.’
Vergankelijkheid is sowieso een kenmerk van
haar werk. Haar jongste serie (in wording) is
ontstaan in Detroit. Ze dwaalde er rond langs
de gigantische industriële complexen. Ooit
met veel optimisme neergezet, maar nu in een
steeds verdergaande staat van verval. ‘Die
fascinatie staat inderdaad haaks op de orde
die ik als architect wil scheppen. Maar toch hou
ik van het contrast tussen strak en langzaam
verkruimelen in de tijd. Die sfeer van verval
probeer ik te vatten in verf.’
Vreemdgaan
12ArchitectuurNL Tekst Peter de Winter Beeld Caroline Bijvoet
12-13_carolinebijvoet.indd 12 10-10-16 13:17
