Industriële natuur
Gedreven, talentvolle en ambitieuze ontwerpers zijn het. Dertigers die een eigen weg
kiezen, experimenteren en nieuwe samenwerkingen aangaan. Deel 20 van een serie: Jos
Kranen (1977) en Johannes Gille (1979), samen Kranen/Gille. Ze vertellen verhalen waarin
ze elementen uit de industrie mengen met geregisseerde natuur.
Hun lampen, tafels en stoelen hebben iets
poëtisch en mysterieus, maar zijn evengoed
stoer en eigenzinnig. Jos Kranen en Johannes
Gille delen niet alleen een studio, maar ook
een fantasierijke geest en een zwart gevoel
voor humor. Neem 00.00.00, een zwarte en
ogenschijnlijk zware bomlamp die niet ontploft
maar als een flinterdunne eierschaal van gips
openbreekt.
‘In ons werk combineren we low en hightech,
populaire en klassieke cultuur, maar ook
donkere taferelen die verwijzen naar industriële
machines en de ruimtevaart met elementen uit
de natuur’, verklaart Kranen.
De natuur dicteren
Maar niet zoals je zou verwachten. De
interpretatie van de natuur ligt meer in de
lijn van Karl Blossfeldt die in zijn fotografie
planten als architectonische werken ziet en
de natuur strak trekt. De associatie met een
industrieterrein waarop een plantje van staal
groeit, past bij de zienswijze van Kranen en
Gille die de groei van de natuur dicteren. ‘Voor
onze Plantenserie buigen we de natuur op
een pragmatische manier om: we hanteren
strenge regels hoe een plant moet groeien.’ Dat
levert een intrigerende familie op die bestaat
uit onder andere een Plantbank, Planttafeltje,
Plantkist en Plantlamp, elk gedragen door een
architectonisch takkenstelsel van gepoedercoat
zwart staal.
Kranen en Gille zijn ook gefascineerd door
elektrotechniek, zoals printplaatjes die een
prachtig functioneel systeem vormen. ‘Maar
verder snappen we het ook niet’, zeggen ze. De
romantische verschijningsvorm is voldoende
om deze gesoldeerde elektronische schakeling
van bedradingen met ledjes op een ruwe tegel
te plaatsen. Het verrassende resultaat is een
poëtische lichtgevende tegelwand.
Forest Chairs
Kranen en Gille leerden elkaar kennen op de
Design Academy Eindhoven en startten in 2007
samen een studio in een oude scheepswerf
in Heusden. Hoewel ze in Den Bosch op zoek
waren naar zo’n grote ruimte met rolluik, waar
je met een heftruck naar binnen kunt rijden,
vonden ze de aangeboden studio op de derde
verdieping van een voormalige school in het
centrum een charmante plek. Het iconische
boerenstoeltje uit Tirol met een uitgesneden
hart in de rugleuning, dat Johannes ooit in zijn
studentenhuis had staan, verhuisde mee. Het
vormde de inspiratie voor hun eerste eigen
stoel: A Forest Chair die resulteerde in een
serie van zeven verhalende walnotenhouten
exemplaren met een rugleuning van gepolijst
aluminium. Zonder lieflijke vlinder of hartje,
maar met een bok vermomd als de duivel in
een Tiroler landschap, Russische Sputniks,
het verlate pretpark op Coney Island tot het
Ruhrgebied en de Industriële revolutie.
Ze toonden de stoelen nog hetzelfde jaar bij
Tuttobene in Milaan in de ‘Von Trapp Dining
Room’ en bij de galerie in Heusden die de
stoelen mee naar Design Miami nam.
Keramiek
Na tien jaar bestaat de studio bewust nog
altijd alleen uit Kranen en Gille, aangevuld
met stagiairs. Ze kunnen in huis lassen en er
staat een keramiekoven, de verdere productie
besteden de ontwerpers uit. Zodoende kunnen
ze zich toeleggen op wat ze het liefst doen:
ontwerpen. De resultaten brengen ze onder bij
verschillende labels als Pode en Functionals.
Ook vormen ze samen met Kiki van Eijk,
Roderick Vos, David Derksen en RenS een
‘kernclub’ bij het nabij gevestigde Cor Unum.
Met deze keramiekproducent presenteerden
ze zich het afgelopen jaar onder de noemer
Changing the skin tijdens de Salone in Milaan
en in de X Bank in Amsterdam.
Betaalbaar design
Kranen en Gille vertellen hun verhalen met
zeer verschillende materialen, al zouden ze
nooit dure materialen gebruiken louter om
het ontwerp in waarde te doen stijgen. Want
waarom zou een product in brons moet worden
uitgevoerd en daarom drieduizend euro kosten
terwijl het interessanter is te onderzoeken
met welk materiaal het goedkoper kan mèt
behoud van de interessante vorm en inhoud.
Dat kan net zo goed een onverwacht materiaal
als karton zijn waar de Luftshiff-lamp boven
hun tafel uit bestaat (voor label Functionals
uit aluminium). Het is een centraal thema van
de ontwerpers: onbetaalbare showpieces die
je alleen van een foto kunt kennen vinden ze
niet interessant, hun werk onder de mensen
brengen door betaalbare producten te maken
voor een breder publiek, wel.
1
DESIGN
60ArchitectuurNL Tekst Viveka van de Vliet i.s.m. Stichting Zetel
60-61-62_design.indd 60 10-10-16 16:05