Plakt Vast Goed
Plakt Vast Goed is een initiatief in het Rotterdamse Delfshaven om anders naar leegstand
te kijken. Door in leegstaande panden kansen te creëren voor enthousiaste en betrokken
lokale ondernemers, krijgt de wijk een fysieke, economische en sociale impuls die
zorgt voor een duurzaam aantrekkelijke leefomgeving. Zowel de tijdelijke huurders als
vastgoedeigenaren zijn enthousiast.
In plaats van strategisch leegstandsbeheer
bedacht het Rotterdamse Plakt Vast
Goed een plan voor duurzaam en creatief
leegstandsbeheer op buurtniveau. ‘Bij
strategisch leegstandsbeheer komt er vaak
maar één gebruiker in het pand die niets
met het pand doet en niets aan de wijk
toevoegt,’ zegt architect en urban strateeg
Elisabeth Boersma, eigenaar van planB
en een van de initiatiefnemers. ‘Wij willen
deze leegstaande plekken juist inzetten ter
verbetering van de wijk door de ruimtes voor
een kleine vergoeding beschikbaar te stellen
aan enthousiaste en betrokken ondernemers
met hart voor de wijk.’ Boersma zette het
project samen met Marjolein Dekker en Nora
Prins op. Het idee komt voort uit Stichting
Sterker door Stroop, een lokaal netwerk van
initiatiefnemers, ondernemers en bewoners
die gezamenlijk werken aan een aantrekkelijke
wijk. Plakt Vast Goed vormt de schakel tussen
vastgoedeigenaren en de lokale doelgroep.
Delfshaven
Sinds de start in 2016 heeft Plakt Vast Goed
de medewerking van de Rabobank, gemeente
Rotterdam en drie woningcoöperaties om
het leegstandsbeheer in drie wijken van
stadsdeel Delfshaven uit te voeren. De
gemeente was meteen positief, maar had het
leegstandsbeheer net uitbesteed. ‘Jammer’,
zegt Boersma, ‘Maar gelukkig blijven er
genoeg panden over. Naast het beheer van
de leegstaande corporatiepanden speuren we
naar leegstaand vastgoed van particulieren.
Meestal zijn dat de grotere panden in de
wijk, zoals scholen en theaters, waarvan de
eigenaars zoeken naar een strategie om hun
pand de gewenste bestemming te geven. Daar
kunnen wij als duurzame makelaars met een
sociaaleconomische inslag bij helpen.’
Pitchen
Havensteder bracht als eerste
woningcorporatie het leegstandsbeheer
in Delfshaven onder bij Plakt Vast Goed.
‘Corporaties zijn gebaat bij ondernemers
in hun vastgoed. De huuropbrengsten zijn
immers hoger en hun functies verbeteren de
wijk,’ aldus Boersma. Iedere maand zit ze met
Havensteder om de tafel om te bespreken
welke panden leeg staan of getransformeerd
worden. ‘Een pand dat pas over 5 jaar
getransformeerd wordt, is prima voor een
startende onderneming die vervolgens kan
doorgroeien naar een ander pand.’ Zodra een
pand beschikbaar komt, wordt deze op de
website en facebookpagina van Plak Vast Goed
geplaatst. Geïnteresseerden die reageren,
krijgen een uitnodiging om te komen kijken en
hun plan te pitchen. Een goed uitgewerkt plan
is een voorwaarde, vervolgens kijkt Plakt Vast
Goed welke onderneming het beste in het pand
en de buurt past. Boersma: ‘Wij streven ernaar
dat de ondernemer helemaal op zijn plek
is, waardoor kruisbestuivingen ontstaan die
bijdragen aan een stabieler wijknetwerk voor
ondernemers. Zo stelden wij het pand naast
een basisschool beschikbaar aan een jong
bedrijf dat huiswerkbegeleiding combineert met
sport. Maar een donker souterrain kan vanuit
het oogpunt van diversiteit bijvoorbeeld minder
geschikt zijn voor een kapper, maar wel de
juiste plek voor een paddenstoelenkweker zijn.’
Arrangementen
Om te zorgen dat de eigenaar niet aan de
tijdelijke huurder vastzit, werkt Plak Vast
Goed met juridisch goed dichtgetimmerde
overeenkomsten. ‘Daarin bieden we
verschillende huurarrangementen aan,
variërend van een maand tot enkele jaren
met een ingroeihuur of mogelijkheid tot koop.
Bovendien wordt de ondernemer automatisch
lid van het lokale ondernemersnetwerk Stroop
& Co. Ook denken we mee of helpen we met
een opknapbeurt. Hiervoor schakelen we jonge
architecten in die met weinig middelen smoel
aan of in een pand geven. De uitvoering laten
we over aan lokale bouwbedrijven die werken
met stagiaires en mensen met een afstand tot
de arbeidsmarkt.’
Op die manier heeft Plak Vast Goed het
afgelopen jaar al negen ondernemers aan
een pand gekoppeld. Voor de panden die in
haar beheer zijn vraagt het een maandelijkse
vergoeding en als het pand bij de eigenaar
blijft, ontvangt het een makelaarsfee. Boersma:
‘Onze ambitie is van Plakt Vast Goed een echt
bedrijf te maken, dat we uiteindelijk kunnen
overdragen aan de wijk.’
Right to Challenge
In 2020 doet Plakt Vast goed mee aan de
gemeentelijke aanbesteding. Rotterdam heeft
zich namelijk gecommitteerd aan Right to
Challenge. Dit houdt in dat burgerinitiatieven de
kans krijgen, als die beter, slimmer en/of
goedkoper zijn. ‘Tot die tijd mogen we van
de gemeente als makelaar aan de slag. Met
de huidige leegstandsbeheerder zoeken we
dan gezamenlijk naar geschikte ondernemers
voor de wijk. Dat geeft ons tot de volgende
aanbesteding de tijd om een werkwijze te
zoeken waar de gemeente zich goed bij voelt,
die ons meer vrijheid geeft en meer snelheid
en dynamiek brengt in het project.’
15 ArchitectuurNLTekst Emy Vesseur
NIEUWE WEGEN
14-15_plaktvastgoed.indd 15 09-10-17 15:36