6
symbool voor koolstof dat diamant is’, zegt
Sijthoff.
Hij vroeg voorts niemand minder dan
kantoorinrichter Hans Lensvelt voor de
inrichting, creatief bureau …,staat voor de
identiteit en Anne van der Zwaag om ervoor te
zorgen dat Capital C een ‘etalage met een keur
aan Dutch design en kunst’ wordt.
Big Art
In de korte tijd voor de verbouwing toonde
Anne van der Zwaag eind 2016 Big Art, een
inspirerende verkooptentoonstelling die laat
zien wat je met zo’n plek kunt doen, als je de
ruimte krijgt.
Ze liep zelf al langer rond met het idee van
een nieuw platform, naast haar bestaande
beurs Object Rotterdam. Ze zou het zelf
initiëren en bekostigen, samenhangende
werken op het gebied van kunst, design en
architectuur presenteren, en dat samen met
haar Objectteam organiseren. Het enige dat ze
nodig had was een leeg pand.
Toen kwam Willem Sijthoff met de
Diamantbeurs op de proppen. De kunst- en
designliefhebber liep meteen warm voor haar
idee, want Big Art zou een aantrekkelijk en
smakelijk voorproefje kunnen zijn voor wat er
komen gaat.
Van der Zwaag wist precies wat ze wilde: iets
rauws, iets dat het hoogdrempelige van een
museum zou ontberen, evenals het besloten
karakter en de hokjesgeest van een standaard
beurs. ‘De openheid van het casco pand
boden mij veel mogelijkheden om de werken
die vaak niet worden getoond vanwege de
afmetingen, te laten zien’, zegt ze. De pop-up
expositie bracht het kale gebouw meteen tot
leven. En dat niet alleen: het aantal bezoekers,
de publiciteit in de pers maar zeker ook het
enthousiasme waren boven verwachting groot.
Van der Zwaag is ook betrokken bij het
masterplan voor de inrichting van onder andere
het grand café, de kantoren en de boardrooms,
zodat de mensen omringd door kunst en
design, in een inspirerende omgeving kunnen
werken. Zo zal Maarten Baas iets bedenken
voor het grand café, en komt er wellicht werk
van onder andere Irma Boom, Erwin Olaf,
Tejo Remy en Rick Tegelaar, evenals van
afstudeerders van de Rijksacademie.
Herstel logica en routing
ZJA Zwarts & Jansma Architecten, Heyligers
D+P en Braaksma & Roos Architectenbureau,
zijn gevraagd voor de verbouwing van de
Diamantbeurs tot Capital C vanwege hun
expertise op het gebied van technisch
complexe transformaties, waarvan de vele
treinstations, bruggen en sportstadions
geslaagde voorbeelden zijn. In de
Diamantbeurs combineren ze restauratie en
modernisering door elementen uit 1911 in oude
glorie te herstellen en tegelijk hedendaagse
elementen zoals een spectaculaire overkapping
te realiseren.
‘Er zijn bouwkundig bijzondere en prachtige
architectonische details behouden gebleven’,
vertelt Rein Jansma enthousiast, ‘zoals de
tegeltableaus bij de entree, de monumentale
trap en zeker ook de zeven centimeter dikke
betonnen koepelschaal van de klokkentoren
die nog steeds goed is’, zegt hij bijna verbaasd.
Hoe meer hij over de Diamantbeurs las hoe
nieuwsgieriger hij werd en hoe meer hij zich
realiseerde dat het gebouw bijzonder is in
combinatie met de geschiedenis. ‘Je had het
kunnen slopen en er nieuwbouw kunnen
neerzetten, maar dan is de geschiedenis van
dit gelaagde pand verloren’, zegt Jansma.
‘Er is weliswaar heel vaak ingegrepen in
het verleden, monumentale elementen
zijn eruit gehaald, ramen en entreedeuren
zijn ingemetseld, de structuur en de logica
zijn gaandeweg veranderd, en zelfs de
kroonluchters zijn in de jaren negentig uit de
entree gestolen. Maar het inhoudelijke verhaal
leeft en wij gaan proberen zoveel mogelijk de
logica en de routing terug te brengen, daar
waar we weten hoe het ooit was’, zegt Jansma.
Levendige plint
De oude entree wordt gerestaureerd, zoals Van
Arkel het had bedoeld. ‘Het zorgt ervoor dat
je het gebouw weer van buitenaf kunt lezen’,
vertelt Jansma. ‘We gaan Sijthoff en Zadelhoff
helpen er een bruisende plek van te maken
door het achter de bomen verscholen gebouw
terug te geven aan de stad. Dat doen we door
het meer openbaar te maken, met beneden op
de hoek een grand café met een terras.’
Om de stedelijke plint naar de stad en de straat
verder te verlevendigen wordt bij het
funderingsherstel de begane grond verdiept,
ten behoeve van werkruimten en een
multifunctionele eat-work ruimte met ramen
aan de Nieuwe Achtergracht en een diepere
inpandige parkeergarage voor auto’s en fietsen.
Diamant op het dak
Omdat volgens het huidige bestemmingsplan
geen extra verdieping op het pand mag worden
gezet, hebben de architecten met akkoord van
Welstand gekozen voor een extreem complexe
puzzel, maar wel een spectaculaire: een
opmerkelijke dakopbouw met moderne koepel
die bestaat uit een staal- en glasconstructie.
Hieronder komt een dakterras, restaurant en
loungebar.
ZJA vertaalde het ontwerp van de
ruimtelijke overkapping in een parametrisch
computermodel dat het ontwerp geometrisch
optimaliseert en de uitslagen ten behoeve van
de productie genereert. De glaspanelen van de
tien meter hoge koepel bevatten pv-cellen die
zowel het licht omzetten in stroom als schaduw
bieden. De vlakke glasplaten van deze koepel
ogen rond. Een knipoog naar een glanzend
geslepen diamant, die vanaf de straat alleen
van veraf is te zien.
30ArchitectuurNL Tekst Viveka van de Vliet
28-29-30-31_diamantbeurs.indd 30 09-10-17 15:51
