Hoop voor Blauwe
Golven Struycken
Automobilisten die eind jaren zeventig Arnhem per
auto verlieten, herinneren zich ongetwijfeld nog de
heldere kleuren van de Blauwe Golven; het grote
omgevingskunstwerk van Peter Struycken. Nu dreigt het
doek te vallen voor dit kunstwerk. De gemeente Arnhem
wil er een groene corridor van maken. Een grote groep
Arnhemmers, met aan het hoofd Struycken zelf, pleiten
voor behoud. Zij menen dat de gemeente het verkeersplein
bewust verwaarloosde om er zo makkelijker van af te komen.
Peter Struycken geldt als een van de
grondleggers van wat later de Arnhemse
School ging heten. De Blauwe Golven is het
bekendste en grootste omgevingskunstwerk
in Nederland uit de jaren zeventig van zijn
hand. Struycken experimenteerde al in de jaren
zeventig met de computer. De wat oudere
lezers kennen ongetwijfeld de serie postzegels
met de beeltenis van koningin Beatrix in pixels.
In Arnhem wilde Peter Struycken met zijn
kunstwerk Blauwe Golven een poëtisch
gebaar maken als tegenwicht tegen de in
zijn ogen ‘verwoestende’ aanleg van de
Roermondspleinbrug [eind 1986 hernoemd als
Nelson Mandelabrug] met al zijn op- en afritten.
Sindsdien doet de tijd gestaag zijn werk. De
Blauwe Golven werden steeds grauwere
golven; onkruid woekert tussen de gekleurde
stenen, de boel verzakt en zowat niets
herinnert meer aan de poëtische gedachte
achter het omgevingskunstwerk.
Hittestress
De gemeente Arnhem is minder gecharmeerd
van Struyckens kunstwerk. Ze wil het liefst
van de Blauwe Golven af. De gemeente heeft
vergevorderde plannen de Blauwe Golven te
transformeren in een soort groene corridor
om het fijnstof af te vangen. Daarnaast wil de
gemeente de singelstructuur doortrekken tot
aan de Rijn en de hittestress van de Blauwe
Golven tegengaan door de steenmassa te
vervangen met gras en ander groen.
In een beleidsstuk van januari 2017 staat dat
de groene corridor niet alleen de culturele
voorzieningen in oost-west richting moet
verbinden, maar ook de hardnekkige Arnhemse
droom van stad aan de Rijn in leven dient te
houden. Sport, ambacht en cultuur, ingebed in
het groen moeten de verbinding maken tussen
Rijn, stadssingels en park Sonsbeek.
Daarnaast wil de gemeente het aantal
straatparkeerplaatsen in en om het centrum
terugdringen en de wegenstructuur bij de
Blauwe Golven veranderen. Volgens de
gemeente is het in verband met de aanpassing
van de wegen noodzakelijk dat de Blauwe
Golven in zijn geheel verdwijnen. Kunstenaar
Peter Struycken bestrijdt dat uiteraard. Volgens
hem is bij het ontwerp van de Blauwe Golven
juist rekening gehouden met aanpassingen
voor het verkeer.
Compromis
Maar er gloort hoop. Afgelopen september
legden tegenstanders van Struycken die de
Blauwe Golven liever zien veranderen in de
voortuin van Arnhem het af tegen stadgenoten
die het kunstwerk willen behouden voor de
stad. Tijdens een extra raadsvergadering werd
besloten dat de gemeente in een gesprek met
Peter Struycken dient na te gaan of er een
compromis mogelijk is rond zijn kunstwerk.
Dat lijkt een vruchtbare gedachte omdat dat
Struycken niet per definitie tegen aanpassen
van zijn omgevingskunstwerk is. Hij kwam in
verzet op grond van het auteursrecht tegen
aantasting van zijn creatie. Volgens een
meerderheid van de raad is het mogelijk om
in goed overleg het gebied de groene en
creatieve uitstraling te geven en tegelijkertijd
een groot deel van de Blauwe Golven te
behouden.
Bedreigd
41 ArchitectuurNLTekst Peter de Winter Fotografie Marjon Gemmeke en Theo Peeters (luchtfoto)
40-41_bedreigd.indd 41 09-10-17 15:55
