Verbond met
de natuur
Gedreven, talentvolle en ambitieuze ontwerpers zijn het. Dertigers die een eigen weg
kiezen, experimenteren en nieuwe samenwerkingen aangaan. Deel 21 van een serie: Isaac
Monté die gefascineerd is door ongewone materialen. Dat levert interessante, samen
met de natuur ontworpen, producten op waarmee hij uitspraken doet over sociale en
ecologische vraagstukken.
In zijn Rotterdamse studio in een voormalige
school, staan grote pannen met paarsig
schuimende substanties te pruttelen op
kookplaten. In deze studio is Isaac Monté
(1988) chef kok en wetenschapper tegelijk en
is de werkplek tevens een laboratorium waar
hij met recepten en formules experimenteert.
Momenteel is dat met kristallen.
Crystal
‘Ik ben gefascineerd door ongewone
materialen, en probeer mij die eigen te maken,
zoals ik me nu verwonder over het natuurlijke
proces van kristallisatie.’ Kristallen vormen zich
onder extreme omstandigheden, dit bootst hij
na in zijn studio. Monté beïnvloedt het proces
en de kleur door verschillende mineralen en
oxides toe te voegen.
Het materiaal hecht aan alles wat ruw is, dus
schuurt hij piepschuim op en gebruikt dat als mal
waar zijn unieke vazen omheen groeien. Met
een coating van rubber aan de binnenzijde is
een Crystal-vaas na zo’n drie weken klaar. Hoe
komt hij op zulke niet voor de hand liggende
materialen als kristal, peuken en vlees? ‘Crystal
is een moderne interpretatie van de klassieke
kristallen vazen en glazen die mijn Belgische
oma heeft. Bijna kitscherige glazen maar heel
mooi geslepen bij de firma Val St Lambert. Dat
vormde de inspiratie.’ De ontwerper wil het
materiaal kristal op een grotere schaal gaan
toepassen, in een restaurant, bar, winkel of
hotel. De opmaat hiertoe is zijn bijdrage aan de
expositie Big Art in de voormalige Diamantbeurs
in Amsterdam waar hij een pilaar laat begroeien
met kristallen (november 2016).
Traagheid in de natuur
De vazen en lampen die hij laat zien tijdens
de Dutch Design Week zijn een vervolg
op zijn eerdere uitgebreide onderzoek
naar de ontwikkeling van stalactieten en
stalagmieten waarbij hij water en mineralen
liet druppelen op een onderstel van koper. Hij
toonde de afzetting van een maand tot twaalf
maanden, elk onder een eigen stolp. Samen
representeren ze een jaar. ‘Het project Matter
of Time is een metafoor voor tijd, het gaat over
mijn fascinatie voor de traagheid in de natuur,
terwijl tijd voor ons een schaars luxesymbool
is’, zegt Monté, die hiermee meer waardering
wil oogsten voor de tijd die in de natuur altijd
hetzelfde is gebleven.
Zijn objecten gaan over meer, ze zijn vaak een
reactie op sociale en ecologische vraagtukken.
Zo maakte hij voor zijn afstuderen aan de Willem
de Kooning Academie in Rotterdam vogelhuisjes
met van de straat opgeraapte sigarettenfilters.
Filter Factory leverde hem de prijs voor de
meest getalenteerde eindexamenstudent van
2013 op. Hij maakte roadkill bontmaskers van
aangereden dieren getiteld Les Sauvages en
The Meat Project bestaat uit lampen en vazen
van vlees uit supermarkten dat vanwege de
uiterste verkoopdatum, weg wordt gegooid.
‘Het is echter maar liefst zeven dagen langer te
consumeren; afval is dus helemaal geen afval’,
zegt Monté.
Dat mensen hem een designactivist of
een profeet noemen, vindt hij geen goede
benamingen. ‘Ik gebruik design als een medium
om bewust te maken en hopelijk ons gedrag te
veranderen.’
Art of deception
Een mooi voorbeeld zijn de design-organen
voor The Art of Deception. Wetenschappelijk
onderzoek werd gekoppeld aan een prijs:
de Bio Art & Design Award, die Monté
won. Hij werd gekoppeld aan Toby Kiers,
professor Evolutionaire Biologie van de
Vrije Universiteit Amsterdam. Zo kon Isaac
Monté zes maanden onderzoek doen naar
de toekomst van orgaantransplantatie. Door
een laboratoriumtechniek, decellularisatie
genoemd, wordt alle celinhoud weggespoeld.
Wat overblijft, is een extracellulaire matrix, het
‘skelet’ van het orgaan. Zo transformeer je het
bloederige orgaan in een transparant witte
‘ghost organ’.
De techniek van het schoonspoelen van
organen gebruikte de ontwerper vervolgens
voor zijn vleesproject.
Als wetenschapper en designer ontwerpt
Monté samen met de natuur, in die zin dat de
natuur zelf materiaal maakt en iets langzaam
ontstaat. Monté manipuleert door in het
natuurlijk proces in te breken; hij probeert het
te versnellen en te beheersen. Daarbij blijft een
deel niet te beïnvloeden: het eindresultaat blijft
een verrassing. Elk object is uniek in grootte,
vorm, textuur en kleur.
Monté volgde interieurarchitectuur aan de
kunstacademie LUCA in Gent en een jaar aan
de kunstacademie in Oslo. Omdat hij liever
op kleinere schaal zelf in een werkplaats
wilde ontwerpen en prototypes maken, paste
productdesign aan de Willem de Kooning
Academie beter. Hij geeft er inmiddels zelf les.
DESIGN
58ArchitectuurNL Tekst Viveka van de Vliet i.s.m. Stichting Zetel Fotografie Monica Monté en Jacqueline Knudsen
58-59_design.indd 58 29-11-16 14:31