Hoop en melancholie
Materiaalonderzoek en duurzaamheid domineren op de 15de editie van Dutch Design
Week, die inmiddels 2000 deelnemende ontwerpers en bijna 300.000 bezoekers
telt. Met als thema ‘The Making of…’ ligt de focus op innovatieve materialen en
productietechnieken. Kant-en-klare gebruiksproducten en digitale technologie komen er
bekaaid vanaf. Wel is er ruimte voor postmodernistische kleurexplosies en melancholie.
Zouden de vrolijke kleuren een reactie zijn op
een wereld die wordt verdeeld door zwart-wit
denken? Of willen ontwerpers een alternatief
bieden voor de vluchtigheid van internet met
grove, bijna archetypische contouren? Wat
ook kan: design als eyecatcher om zichtbaar
te blijven in de huidige information overload.
Misschien staat ons ook gewoon wel een
revival van het postmodernisme te wachten?
Hoe dan ook, op de Dutch Design Week
(DDW) in Eindhoven domineren dit najaar de
felle, bijna fluorescerende kleuren en heldere,
geometrische vormen.
Vrolijke Graduation Show
De Graduation Show van de Design Academy
Eindhoven – al jaren een betrouwbare
graadmeter van het design van morgen –
grossiert in iconische ontwerpen die speels
en vrolijk zijn, soms ronduit behaagziek. Een
student beplakte een kast met een fotolaminaat
van Google Earth; de abstractie van bergketens
en woestijnrotsen van grote hoogte geven de
Marble Earth kast een aardse en tegelijkertijd
surrealistische look. Dat een eigenzinnige
vorm een efficiënte functionaliteit niet in de
weg hoeft te zitten bewijst Glissade, een
cartooneske stoel met een frame waarbij
leren zitelementen over tentstokken zijn
getrokken. Dit bonte kleurpalet in een strak
lijnenspel is ongetwijfeld een modieuze trend
die weer overwaait. Maar aangenaam is deze
vermakelijke luchtigheid zeker.
Transitions
Ook gevestigde ontwerpers grijpen gretig
terug op de postmoderne beeldtaal. Baars &
Bloemhof, groothandelaar in bouwmateriaal,
heeft zes ontwerpers uitgenodigd om aan
de slag te gaan met laminaat, niet toevallig
ook het lievelingsmateriaal van Memphis-
ontwerpers als Mendini en Sottsass. Onder
de veelzeggende naam Transitions wordt
alledaags plaatmateriaal ge-upcycled tot een
hoogwaardig pronkstuk. Sabine Marcelis maakt
sculpturale neonlampen die feitelijk niets
meer zijn dan perfecte cirkels en kaarsrechte
rechthoeken van bontgekleurde kunststof.
Klaas Kuiken gebruikt de isolerende kartonnen
constructie die meestal in deuren zit verstopt
als decoratief materiaal aan de buitenkant
van een architectonische kast. David Derksen
kiest ragfijn houtfineer als een natuurlijk
ogend bouwmateriaal voor akoestische
schermen met een repeterend patroon dat
een zinsbegoochelend effect sorteert. In tijden
van schaarse grondstoffen en energiebronnen
weten deze ontwerpers met minimale middelen
een maximaal effect te sorteren. Het is de jaren
tachtig in een eigentijdse make-over.
Maakproces
Een dieper gewortelde trend onder de
aanstormende ontwerpgeneratie is de focus
op het maakproces van producten. Niet voor
niets is ‘The Making of…’ het thema van deze
15de editie van DDW, dat inmiddels 2000
deelnemende ontwerpers, 100 locaties en bijna
300 duizend bezoekers telt. Ingezoomd wordt
niet op kant-en-klare eindproducten maar op
experimenteel onderzoek naar innovatieve
materialen en productietechnieken.
Het architecten-duo Alessandra Covini en
Tomas Dirrix, samen Studio Ossidiana, vertaalt
de architectonische elementen van Perzische
tapijten in Petrified Carpets, tactiele betonnen
objecten. Het Perzische tapijt wordt opgevat
als een tweedimensionale weergave van de
Perzische tuin. De motieven van het tapijt, zoals
de rand en het centrale medaillon verbeelden
in oorsprong de architectonisch elementen
van de tuin, zoals de omringende muur en de
centrale fontein. Deze elementen zijn vertaald
in hedendaagse objecten, die verwijzen naar de
contouren, kleuren en tinten van de Perzische
tuinen. De ontwerpers experimenteren
met de verschillende technieken van het
productieproces van het beton, zoals het
storten, het kleuren en de nabehandeling. In
elk object worden pigmenten, stenen, zand
en cement in verschillende verhoudingen
gecombineerd. Deze installatie maakt deel uit
van de tentoonstelling ‘In No Particular Order’
die het werk van de 32 jonge opkomende
ontwerptalenten van 2016 exposeert.
De Dutch Design Award voor Best Talent
ging naar Tom van Soest voor StoneCycling,
een project waarbij nieuwe bakstenen
worden gemaakt van bouwpuin; dit procedé
is inmiddels zo verfijnd dat er ook meubels
kunnen worden vervaardigd van het vermalen
bouwafval als glas, steen en beton. Verwant
aan dit onderzoek is Bricks of the Future
waarbij een tiental studenten van de Academie
van Bouwkunst in Amsterdam zich hebben
gebogen over nieuwe toepassingen van de
aloude baksteen. Door stenen hol of dunner te
maken kunnen ze met minder energie worden
vervaardigd. Ook is vrij geëxperimenteerd met
innovatieve vormen, zodat de stenen slimmer
kunnen worden gestapeld of een expressieve
uitstraling hebben.
New Material Award
De nominaties voor de tweejaarlijkse New
Material Award (NMA), een ontwerpwedstrijd
63 ArchitectuurNL
Dutch Design Week 2016
62-63-64-65-66-67_ddw.indd 63 29-11-16 14:33
