Architectuur in Nederland Jaarboek 2024/2025

Afgelopen week is ‘Architectuur in Nederland – Jaarboek 2024/2025’ feestelijk gelanceerd. In de 38ste editie van het Jaarboek borduurt de redactie voort op de losse eindjes van vorig jaar. Want ook in 2024/2025 drukt duurzaamheid, hergebruik en bestaande bouw een steeds diepere stempel op nieuwe architectuur. Om dit goed te illustreren, zijn de projecten geperiodiseerd naar hun historische context: van de Oude Stad tot de wederopbouwperiode, en van afgeschreven architectuur tot Nieuw Nederland.

Naast de projecten produceerde de redactie – bestaande uit Uri Gilad (Office Winhov), Stephan Petermann (MANN en VOLUME) en Annuska Pronkhorst (Crimson Historians & Urbanists) – ook drie essays. Zij stippen duurzaamheid in de architectuur verschillende malen nadrukkelijk aan.

In het essay ‘Zijn we nog relevant?’ gaat de redactie op een tour d’horizon langs West-Europese jaarboeken van dit jaar met de vraag: hoe staat Nederland er vanaf de grens bekeken voor? Hoe relevant zijn we nog? Het resultaat is een interessante vergelijking tussen de jaarboektradities in Vlaanderen, Duitsland, Spanje, Frankrijk en Zwitserland. Tussen de duurzame en sociale woningbouw, houtconstructies en hergebruik is het lastig om de Nederlandse architectuur te onderscheiden van onze buren. Is het na alle nationale jaarboeken tijd voor een West-Europees jaarboek?

In combinatie met natuur

Fotograaf Rubén Dario Kleimeer richt zijn lens op de relatie tussen nieuw ontworpen natuur en architectuur: strak gemanicuurde landschappen, glooiende wadi’s, pergola’s en netwerken van staaldraden aan gevels. Rubén brengt het ontluikende groen in relatie tot de gebouwde omgeving en de mensen die er zich in bewegen op beeld vast. In het essay ‘Zijn we al duurzaam?’ duikt de redactie in de wereld van duurzaam ontwerpen én bouwen. Eén lijn trekken in de talloze systemen en methodes betreft duurzaamheid lijkt een onmogelijke opgave. Daarbij wordt de vraag gesteld of deze regels en certificaten daadwerkelijk helpen, of vooral afleiden van de essentie. Dreigen we door onze focus op ‘groen’ de levensduur en bestendigheid van gebouwen uit het oog te verliezen?

Annuska Pronkhorst meent: “Het is boeiend wat de editie 2024-2025 latere generaties ontwerpers en onderzoekers zal leren wanneer deze het Jaarboek over pakweg zestig jaar doorbladeren. Zal men grinniken over de kinderlijke naïviteit waarmee we destijds dachten de wereld te redden? Of is de stemming grimmiger, schudt men diep teleurgesteld het hoofd over de ongekende ecocide die willens en wetens werd gepleegd? Zal de bouw tot in zijn diepste kern zijn veranderd. Is de betonnen baksteenindustrie tot stilstand gekomen en hout, bamboe, hennep en stro het devies? Zijn de boerenakkers met massaveeteelt en monocultuurgewassen veranderd in uitgestrekte landschappen met productiebossen en wuivende hennep?”

Projecten 2024/2025:

Negen folly’s:

Praktisch

Titel: Architectuur in Nederland Jaarboek 2024/2025 / Architecture in the Netherlands Yearbook
024/2025
Prijs: € 44,95
ISBN: 978-94-6208-909-9
Eerste uitgave: mei 2025
Redactie: Uri Gilad, Stephan Petermann, Annuska Pronkhorst
Design: Joseph Plateau
Taal: Nederlands, Engels
Uitgave: Paperback – 24 x 32 cm – 168 pag.