Dennis Reek: Specialist in gevelbekleding in non-ferro metalen

Materialen

Dennis Reek: Specialist in gevelbekleding in non-ferro metalen

Door: Jacqueline Knudsen | 26-05-2020

“Ik hou van architecten die je intensief bij het ontwerp betrekken om te kijken hoe hun idee gerealiseerd zou kunnen worden. Die kijken hoever je met hen mee wilt wandelen. Ik wil ver meegaan want dat levert het beste resultaat op.” Specialist Dennis Reek adviseert architecten en aannemers tijdens de ontwerpfase en de werkvoorbereiding over dak- en gevelbekleding in non-ferro metalen.

Ridder Skins for Buildings

Dennis Reek werkt al 22 jaar bij Ridder Skins for Buildings, dat is gespecialiseerd in dak- en gevelbekleding in non-ferro metalen en leien, en vanuit twee vestingen, een in Zwaag (NH ) en een in Beek en Donk (NB ) de markt in Nederland en België bedient. “Ik heb vooral contact met architecten en opdrachtgevers. 9 van de 10 keer is onze opdrachtgever de aannemer. Ik vergelijk het met vissen: Als je geen lokvoer uitgooit, vang je minder. Met mijn specialistische productkennis wil ik architecten helpen in het ontwerpproces, en zo proberen een positie te verwerven. Als het project dan bij de aannemer komt, krijg je een voorsprong als de architect zegt, ik wil het zo en Ridder kan het maken!” Ridder bestaat ruim 40 jaar en telt nu zo’n 70 medewerkers.

“Ons bedrijf is ooit begonnen als loodgieterij en bestaat nu uit drie onderdelen: Ridder koperslagers en leiwerken doen voornamelijk restauratiewerk, waaronder ook loodwerk. Ridder metalen zit meer in de nieuwbouw en binnen Ridder Bemo zijn wij vertegenwoordiger van het industriële felssysteem Bemo in de Benelux. De twee Lorentztorens in Leiden zijn in Bemo uitgevoerd.” Deze torens met in totaal 167 appartementen zijn een ontwerp van Neutelings Riedijk architecten en in april 2020 opgeleverd.

Voorloper: Groen patinakoper

Ridder is een van de eerste bedrijven in Nederland die zich volledig richt op non-ferro dak- en gevelbekleding. Reek: ”Dirk Ridder, onze vorige eigenaar, wilde altijd vooruit lopen, de eerste zijn. Een bekend voorbeeld is de eerste toepassing van groen patinakoper in Nederland aan de gevels van NEMO in Amsterdam van Renzo Piano.” Risico bij de eerste zijn, is dat soms ook dingen anders uitpakken dan voorzien. “Het patina van het koper liet los aan de schaduwzijde van het gebouw. Er was een lek in de isolatie aan de binnenzijde van het gebouw. In 2007 hebben we op die plek nieuwe groene patinakoperplaten gemonteerd. Die hadden aanvankelijk een andere kleur dan de oude, maar door ontwikkeling van het patina en vervuiling is het kleurverschil nu niet echt meer waarneembaar.”

Depot van het Scheepvaartmuseum

“Ons eerste project in titanium was het depot van het Scheepvaartmuseum in Amsterdam.” Dit 90 meter lange depot ligt achter een oude muur van het marineterrein even verderop in de straat naast het museum, dat eveneens is ontworpen door Liesbeth van der Pol van dok architecten, en steekt er met zijn drie met titanium beklede bulten hoog bovenuit. “We hebben zo’n 15 projecten in Nederland bekleed met titanium. Titanium is een duur en onverwoestbaar materiaal, er zit 100 jaar garantie op. Van die 15 projecten is het grootste gedeelte in opdracht van de (semi-) overheid uitgevoerd: Die schrijven een gebouw over een langere periode af, dan is het betaalbaar, omdat titanium geen onderhoud vraagt.”

Titanium

Het meest recente project met titanium is het Crematorium Alkmaar, dat in juni 2019 in gebruik is genomen. “Architect Jan Rietvink zat al jaren te azen op een project waarin hij titanium zou kunnen toepassen. In Alkmaar kreeg hij de kans.” Het gebouw heeft drie gebogen zeilen die met titanium zijn bekleed. “De architect heeft hiervoor gekozen omdat dit materiaal voor ‘eeuwig’ is. De oppervlaktestructuur bestaat uit kristallen, die het licht breken en reflecteren, waardoor titanium elk moment van de dag een andere kleur heeft.” Het materiaal is geleverd door Timet (VS ) en in de werkplaats van Ridder Skins for Buildings in Zwaag verwerkt en voorzien van zettingen voor het haaksysteem. Dat vraagt het nodige vakmanschap.

Losangesysteem

“Titanium is een heel hard metaal met een geheugen. Je kunt er lang niet alles mee maken want het houdt moeilijk zijn vorm. Nu heeft elk metaal wel een geheugen waar je rekening mee houdt bij het zetten, maar bij titanium zijn extra bewerkingen nodig om het toch in de goede vorm te krijgen. In Alkmaar is een losangesysteem toegepast. Je kunt titanium ook als felssysteem toepassen, maar alleen in rechte banen. Gebogen vormen moeten in een losangesysteem.” Op de bouwplaats zijn de losanges als een huid op de houten onderconstructie aangebracht. Het lijnenspel van de titanium banen correspondeert met de lijnen in de zeilen.

Boetseren met lood

Aan het andere einde van het spectrum is lood, dat is juist een heel zacht metaal. “Je kunt bijna boetseren met lood, het is bijna vloeibaar. Je kunt de vorm erin kloppen. Dat lijkt eenvoudiger dan het is, want het lood moet overal zelfde dikte behouden, want anders krijg je zwakke plekken.” Recent hebben de loodspecialisten van Ridder bij de transformatie van Postkantoor op de Neude in Utrecht de dakkapellen opnieuw bekleed met lood. Frederik Vermeesch van Rijnboutt architecten: “Het oudste lood was op het einde van de technische levensduur en latere vervangingen en reparaties zorgden voor een lappendeken aan oplossingen van variabele kwaliteit. Daarom is gekozen voor een integrale vervanging van dit loodwerk om weer een uniforme uitstraling en technisch hoge kwaliteit te verkrijgen. We hebben in het bestek laten opnemen dat deze werkzaamheden door een gecertificeerd restauratieaannemer uitgevoerd moeten worden volgens de uitvoeringsrichtlijnen van de Stichting Erkende Restauratiekwaliteit Monumenten. Het resultaat is geweldig. De keurig geslagen loden dakkapellen hebben mooie én technisch correcte details. Het is fantastisch om te zien dat wat je vooraf bedenkt en voorschrijft, in het werk met zo veel vakmanschap wordt opgepakt door enthousiaste ambachtslieden. Een mooi staaltje restauratieambacht waar Ridder trots op mag zijn.”

Opdracht voor de Neude

De opdracht voor de Neude kreeg Ridder van aannemer Burgland Bouw. Reek: “Maar ook via Rijnboutt, daar hebben we meer projecten voor gedaan. Er zijn architecten die alleen informatie opvragen en daar verder zelf hun plan op trekken, en er zijn er die je intensief bij het ontwerp betrekken. Die halen er in het begin al specialisten bij om te kijken hoe hun plan gerealiseerd zou kunnen worden. Die kijken hoever je met hen mee wilt wandelen, en in mijn geval wil ik ver meegaan. Want ik denk dat dat het beste resultaat oplevert. Dan krijgen ze ook het product wat ze voor ogen hebben. Rijnboutt is zo’n architect die je er intensief bij betrekt.”Dennis Reek: Specialist in gevelbekleding in non-ferro metalen

Toepassing van gekleurd rvs

Een nieuwe ontwikkeling is de toepassing van gekleurd rvs. Ridder Skins for Buildings heeft de eerste grootschalige toepassing in Nederland hiervan onderhanden gehad, in Sportcampus Zuiderpark in Den Haag. “FaulknerBrowns architects had een gevel voor ogen als een wapperende rok. De rvs band rond het gebouw wisselt in hoogte en hellingshoek. De verticale voegen van de grote losanges moesten echt verticaal zijn. De architect had het ontwerp van die golven zo gemaakt dat losanges in één< baanbreedte om het hele gebouw zouden passen en inderdaad, het kwam precies zo uit.” De dunne blanke rvs platen worden bij Inox color (DLD ) in een zuurbad gehangen, er wordt een elektrode op aangebracht waarop een bepaald voltage wordt gezet. Zo wordt er kunstmatig een oxidehuid op aangebracht, die nog geen kleur heeft. “Die huid maakt de plaat nog duurzamer. Alle platen hebben dezelfde kleur. De gechromatiseerde rvs platen worden in onze werkplaats op maat gemaakt met omgevouwen randen. Het zijn zo’n 11.000 dezelfde panelen. De verschillende kleuren ontstaan door de weerkaatsing en zijn afhankelijk van de zoninstraling en je standpunt.”

3D-forming

Een andere nieuwe ontwikkeling in metalen gevelbekleding is 3D-forming. Een voorloper daarvan is de messing gevel van Theater de Maan in Mechelen (B). “De architect ervan, Import. Export Architecture, is hier in de werkplaats geweest om te kijken hoe we het reliëf in de messing platen konden maken. Met behulp van mallen zetten we de vouwen in messing platen van ruim 2 meter bij 40 cm. We hebben 11 houten mallen en 11 spiegelmallen gemaakt met verschillende vouwpatronen. De architect bepaalde de verdeling van de vouwen en de positie van de panelen op de gevel. Daar zijn ze in elkaar gehaakt met een niet zichtbare rvs bevestiging aan achterzijde. Waar de meeste vouwen zitten daar zit een ingang, mensen lopen blijkbaar automatisch op een verstoring af.” In Amerika worden meer 3D gevormde metalen gevels toegepast dan in Nederland. “Dat heeft met kosten te maken. We hebben een partner in Duitsland gevonden die 3D-structuur in metaal kan persen: dat is uiteraard kosten-efficiënter dan het handwerk dat we voor De Maan hebben gedaan. In Turnhout (B) hebben we onlangs 3D formed skins in spiegel rvs toegepast in de plafonds van een nieuw winkelcentrum. Net kabbelend water…”

Zinken dak NAVO in Brussel

Het meest trots is Dennis Reek op het hoofdkantoor van de NAVO in Brussel, ontworpen door architectenbureau Skidmore, Owings & Merrill (SOM ) i.s.m. ASSAR Architects en opgeleverd in 2017. “Dat is ons meest prestigieuze en omvangrijke project, daar zijn we 5 jaar mee bezig geweest. Samen met een Belgisch bedrijf hebben wij alle daken uitgevoerd. Wij namen de zinken daken voor ons rekening, ca. 37.000 m2 in totaal. Omdat de NAVO erin zou komen, moest het niet alleen aan de gangbare normen voldoen, maar werden er veel hogere eisen gesteld. Alle felsbanen, goten en aansluitingen zijn vooraf door de BDA getest en gekeurd.” Het complex bestaat uit acht vleugels van elk 200 bij 18 meter, voorzien van een getoogd dak, met een bekleding in NedZink NOVA , een procesmatig gepatineerd titaanzink met een mat geborsteld oppervlak. Op de bouwlocatie zijn felsbanen geprofileerd in lengtes van 26 meter, die met een kraan op het dak werden gehesen en met klangen bevestigd.

Vakmensen

In tegenstelling tot Duitsland, waar een brede opleiding tot Spenglermeister bestaat, zijn er in Nederland nauwelijks opleidingen tot lood- of zinkmeester. “Daarom leiden we binnen Ridder zelf vakmensen op, om ons voortbestaan te bewaken. We willen binnen ons bedrijf oude technieken, toegepast op historische gebouwen, beheersen en behouden. Beeldbepalende historische architectuur zal steeds weer onderhouden of gerestaureerd moeten worden.”

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Ontvang iedere week het laatste nieuws en informatie op het gebied van architectuur in uw mailbox.

Gerelateerd

Tags:

    Schrijf een reactie

    Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.