SOMBRA paviljoen beweegt mee met de zon

In samenwerking met Metadecor, Airshade en Alument heeft MVRDV op de Time Space Existence-expositie in Venetië het SOMBRA-paviljoen ontwikkeld. Dit paviljoen is geïnspireerd op de heliodon – een apparaat om de hoek van lichtstralen af te stemmen op de zon. Hiervoor worden kinetische bouwelementen toegepast die werken zonder elektronica of motoren. De komende zes maanden biedt het bouwwerk een schaduwrijke plek in de Giardini Marinaressa-stadstuinen van het European Cultural Centre.

De naam SOMBRA is een combinatie van de Latijnse woorden voor zon (sol) en schaduw (umbra). Het paviljoen heeft zes metalen ‘ribben’ die naar de zon zijn gekanteld. De boven- en onderbogen komen overeen met de zonshoek tijdens de zomer- en winterzonnewende. Zij zijn gemaakt van hergebruikte balken en ondersteunen driehoekige panelen die schaduw bieden door de geperforeerde schermen van Metadecor. Verder zijn de panelen voorzien van scharnieren en openen of sluiten afhankelijk van de stand van de zon. In ruststand staan de panelen open voor uitzicht, maar bij intens zonlicht sluiten ze om schaduw te bieden. Het paviljoen lijkt zo op een levend organisme, dat met de zon mee verandert en ‘ademt’ tijdens bewolking.

Luchtcilinders

De werking is gebaseerd op natuurkundige principes: De gebogen ribben van de structuur (Airshade ) hebben een reeks kleine, verborgen luchtcilinders. Wanneer een deel van de structuur door de zon wordt verwarmd, stijgt de druk in de cilinders en wordt lucht in een kleine luchtzak geduwd die de structuur met het paneel verbindt. De luchtzak werkt hiermee als een spier die zich samentrekt en het paneel sluit. Het paviljoen wordt daarmee gecontroleerd door licht, warme en ventilatie, terwijl het nul CO2 uitstoot.

Ode aan de zon

Het paviljoen is – op verschillende manieren – een ode aan de zon. De ronde vloerplaat is gegraveerd met de polaire zonneboog die de basis vormde voor de geometrie van het paviljoen. De onderkanten van de bogen bevatten de woorden ‘zon en schaduw’ in meer dan 200 talen. Dit is niet alleen een verwijzing naar de naam van het paviljoen, maar herinnert ons eraan dat onze relatie met de zon een universele menselijke ervaring is.

Praktisch

Het SOMBRA-paviljoen is tot stand gekomen door een samenwerking tussen Metadecor, Airshade Technologies, MVRDV, Alumet, Van Rossum Raadgevend Ingenieurs, Arup, Kersten Europe en het AMOLF Instituut. Het paviljoen is te zien op de Time Space Existence-expositie van 10 mei tot het eind van de herfst. Er zijn plannen om het paviljoen op een later moment naar andere locaties te brengen. Een evenementen agenda rondom het paviljoen en de Time Space Existence-expositie.

Afbeeldingen: MVRDV