Na een renovatie en verbouwing van ruim twee jaar opent het Mauritshuis in Den Haag op 27 juni haar deuren weer voor het publiek. Via een sierlijke glazen lift en trap kan men vanaf het voorplein afdalen naar de ondergrondse maar toch rijkelijk van daglicht voorziene ruime entreehal. Een verademing ten opzichte van de krappe en bedompte zijingang van weleer.
Het museum heeft met sociëteit De Witte voor 75 jaar een huurovereenkomst afgesloten voor het pand aan de overkant van de straat, Plein 26, met het idee om dit pand via een gang onder de straat te verbinden met het Mauritshuis. Architect Hans van Heeswijk ontwierp een meer ingrijpende oplossing, die bezoekers op een prettige en overzichtelijke manier door het hele complex leidt. Op een wijze vergelijkbaar met de entree van het Louvre in Parijs (1989 architect I.M. Pei) en van de Apple Cube aan het Central Park in New York. Deze voorbeelden zijn leidend geweest voor Van Heeswijks ontwerp van de ondergrondse lichte entreehal, die via royale trappen en een lift toegang geeft tot het Mauritshuis en zich uitstrekt tot onder het art-decopand Plein 26 (1930 architect Jo Limburg). In bouwstijl en materiaalgebruik zijn de drie bouwdelen verschillend, in afwerking en detaillering zijn ze gelijk en in routing en organisatie horen ze duidelijk bij elkaar.
Het Mauritshuis
Het oude stadspaleis toont als vanouds de vaste collectie van zeventiende-eeuwse schilderijen. Ogenschijnlijk is er weinig veranderd, maar in werkelijkheid zijn alle installaties en wandbekledingen vervangen. Opvallend verbeterd is de Gouden Zaal. De wand- en plafondstukken, die de Venetiaanse schilder Pellegrini na de brand van 1704 voor de Gouden Zaal van het Mauritshuis heeft vervaardigd, zijn tijdens de verbouwing van het museum gerestaureerd, waarbij een dikke laag vuil is verwijderd. Ze ogen nu veel helderder, waardoor ook de mysterieuze zwevende boeketten meer opvallen.
Een andere zichtbare ingreep is de veel betere verlichting van alle kunstwerken, geheel met led spots in een kleur die refereert aan kaarslicht.
Het meest opvallende nieuwe element, maar tegelijkertijd ook weer bescheiden, is de lift op de plaats van de voormalige tochtsluis achter de hoofdentree van het stadspaleis. Een ruime glazen liftschacht die, bij de ontvangst van hoog bezoek die wel door de oorspronkelijke voordeur mag, functioneert als tochtsluis. Vanuit de twee zalen ter weerszijden van de lift is de doorkijk bijna onbelemmerd. Zelfs de marmeren vloer lijkt doorlopend. Via een ingenieus systeem wordt die vloer bij liftgebruik opgetild.
Plein 26
In Plein 26, de Royal Dutch Shell Wing, liggen in het verlengde van de entreehal de museumwinkel en daarboven de brasserie, die ook vanaf de straat toegankelijk is. Op de eerste verdieping zijn zalen voor tijdelijke exposities – waar nu een expositie over de historie van het Mauritshuis te zien is – en een kunstwerkplaats. Voor speciale gelegenheden kan op deze verdieping de ruimte worden uitgebreid met een grote zaal annex bar van het belendende pand, waarin sociëteit De Witte nog wel steeds is gevestigd. Op de tweede verdieping bevinden zich een evenementenzaal (de Nassauzaal) en de bibliotheek. De kunstwerkplaats en de bibliotheek zijn van het art deco trappenhuis gescheiden door strak gedetailleerde, zeer slanke verdiepingshoge puien. De kantoren zijn gesitueerd op de derde verdieping onder de kap.
Entreegebied
Bezoekers benaderen het museum nu via het voorplein. Op het voorplein zijn aan de straatzijde beloopbare glazen panelen gelegd, die veel daglicht brengen in de entreehal. Aan de andere zijde, aan een uitloper van de Hofvijver, is een ruime vide gemaakt waar de bezoeker via een bijzondere glazen ronde lift of een trap kan afdalen of stijgen. Ook via deze vide stroomt daglicht rijkelijk de entreehal binnen. Als je de hal betreedt, zie je meteen de ovale receptiebalie, links de trappen en de lift naar het Mauritshuis en aan het einde de museumwinkel en de opgang naar Plein 26. Voor een goede oriëntatie en om een keldergevoel te vermijden zijn ook ramen gemaakt ter weerszijden van de Korte Vijverberg. Zo zijn de gebouwen en het verkeer rondom vanuit de hal zichtbaar en wordt de passant een blik in de hal gegund.
Klaar voor de toekomst
De renovatie en uitbreiding zijn binnen budget en planning uitgevoerd. Dat is, gezien de gevoelige context en de complexiteit met vier verschillende funderingstechnieken en een bouwplaats zo groot als een postzegel, een topprestatie. Het geheel is uitgevoerd in solide materialen, strak gedetailleerd, tijdloos vormgegeven en flexibel qua opzet. Met de huidige uitbreiding – het vloeroppervlak is bijna verdubbeld – is het museum klaar voor jarenlang zeer intensief gebruik. Met de uitgebreide bezoekersruimten en zalen zijn de mogelijkheden voor verhuur t.b.v. bijeenkomsten en evenementen sterk vergroot.
Op vrijdag 27 juni 2014 wordt museum het Mauritshuis geopend.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Ontvang iedere week het laatste nieuws en informatie op het gebied van architectuur in uw mailbox.
Gerelateerd
Tags:
glas,
Hans van Heeswijk,
interieur,
kunst,
Mauritshuis,
monument,
museum,
renovatie,
restauratie